Dagelijks komen we in contact met elektromagnetische velden. Behalve met natuurlijke elektromagnetische stralen, zoals zonlicht en warmte, krijgen we ook te maken met straling en velden van kunstmatige oorsprong, afkomstig van elektrische voorzieningen, tv, radio, mobiele telefonie,… waarvan het gebruik nog steeds toeneemt.
Steeds meer mensen maken zich zorgen over deze toenemende ‘elektromagnetische vervuiling’ en zoeken informatie over de mogelijke gevolgen ervan voor de gezondheid. Hierna geven we een antwoord op enkele veelvoorkomende vragen hieromtrent.
Tot nu toe is niet bewezen dat de straling van mobiele telefoons schadelijk is voor hun gebruikers, maar op basis van de huidige wetenschappelijke kennis kunnen gezondheidsrisico’s bij langdurig en veelvuldig gebruik van de gsm niet helemaal uitgesloten worden. Een bijzonder aandachtspunt is het gebruik van de gsm door kinderen. Kinderen en adolescenten kunnen gevoeliger zijn voor radiogolven. Door de populariteit van de gsm zal de cumulatieve blootstelling van de huidige generatie kinderen en adolescenten bij hun volwassenheid veel hoger zijn dan die van de huidige volwassenen. In het bijzonder om deze reden wordt een matig gebruik van de gsm door kinderen en adolescenten aangeraden.
Experts – onder andere van de Hoge Gezondheidsraad – raden iedereen aan om de blootstelling aan straling van een gsm te beperken. De volgende eenvoudige tips helpen je hierbij.
Vermijd onnodige of te lange telefoongesprekken met uw gsm: hoe langer je belt, hoe langer je wordt blootgesteld aan radiogolven. Omdat een gsm dicht bij het hoofd wordt gehouden, is een persoon die belt blootgesteld aan een relatief hoger stralingsniveau. Vergeet ook niet dat de blootstelling het hoogst is tijdens de eerste seconden wanneer het toestel verbinding zoekt. Wacht dus best even voordat je je gsm tegen je oor drukt.
Trouwens …
Apparaten waarvan wordt beweerd dat ze de straling verminderen of teniet doen (zoals antistraling of biobeschermers) hebben hun effectiviteit niet bewezen. Integendeel, een antistralingsticker of chip die u op uw gsm kleeft, kan zelfs het omgekeerde effect veroorzaken: de gsm zal zijn vermogen vergroten om de kwaliteit van het signaal te verzekeren. Daardoor zal de batterij van de gsm ook sneller leeg zijn.
Wanneer je een oortje gebruikt, is de afstand tot de gsm groter en is de blootstelling bijgevolg kleiner. Heb je geen oortje bij de hand, dan kan je bellen met de luidspreker aan.
Trouwens …
Een Bluetooth-oortje heeft een zendvermogen dat 300 tot 1.000 keer kleiner is dan de gsm.
Wanneer je een bericht verstuurt, hou je je mobiele telefoon niet vlakbij je oor. Bovendien zendt je gsm slechts een kort signaal uit. Daardoor is de blootstelling veel minder.
Een gsm past zijn zendvermogen automatisch aan om een goede verbindingskwaliteit te verzekeren. Bv. in een voertuig, lift, ondergrondse parking of gewoon op een plaats waar het netwerk niet is uitgebreid, heb je een slechte ontvangst en vergroot je gsm vanzelf zijn vermogen. Daarbij neemt ook de blootstelling toe. Hou daarom de streepjes die de ontvangst aanduiden op het scherm in de gaten en geef de voorkeur aan plaatsen waar de ontvangst optimaal is. Hoe meer streepjes, hoe beter de ontvangst.
Trouwens …
Op plaatsen met optimale ontvangst kan het zendvermogen duizend keer kleiner zijn dan het maximale vermogen.
Bespreek met je kind de manier waarop het zijn gsm verstandig kan gebruiken (bv. berichten sturen of spelen mag, maar bellen enkel als het echt nodig is en best met het luidsprekertje aan).
In september 2011 is er sprake van dat ‘zowel in de winkels als in alle reclamecampagnes de stralingswaarde van elke gsm binnenkort moet vermeld worden’. België wordt zo een van de eerste Europese landen die fabrikanten en verkopers verplichten de stralingswaarden van gsm’s zo duidelijk en zichtbaar mogelijk te vermelden. Je vindt de SAR-waarde in de gebruiksaanwijzing van de gsm of op het internet. Een overzicht van de SAR-waarden (gemeten volgens de norm EN 50361) vind je bv. op de websites van het Mobile & Wireless Forum of Bundesamt für Strahlenschutz.
De meeste waarden liggen tussen 0,1 W/kg en 1,5 W/kg.
Trouwens …
De officiële grenswaarde in Europa voor de SAR van een gsm is 2 W/kg. Het CE-teken is een bewijs dat een gsm is getest en voldoet aan de Europese veiligheidsnormen. In sommige landen wordt een bijkomend label gegeven aan mobiele telefoons met een lagere SAR-waarde. Om het Zweedse TCO-label te krijgen moet een gsm een SAR van maximaal 0,8 W/kg hebben. Het Duitse Blaue Engel keurmerk vraagt 0,6 W/kg als criterium om in aanmerking te komen voor het keurmerk.
Nog een praktische tip …
Gebruik je gsm niet tijdens het rijden. Zelfs met een ‘handenvrije’ kit wordt je aandacht afgeleid van het verkeer. Het gebruik van een gsm tijdens het rijden vergroot de kans op een ongeval aanzienlijk: met 75% wanneer men een gsm in de hand houdt en met 24% met een handenvrij toestel (cijfers BIVV, 2000).
Als het over kinderen gaat, moeten we altijd voorzichtiger zijn. De kinderen van nu zullen bovendien hun gsm meer gebruikt hebben wanneer ze volwassen zullen worden dan de huidige generatie volwassenen. Het is voor iedereen, en zeker voor kinderen, aan te raden om rekening te houden met elementaire regels om onnodige blootstelling te vermijden door bv. minder vaak en minder lang te bellen.
Draadloze (DECT) telefoons werken door middel van radiogolven, zoals een gsm. Bij de DECT wordt er een draadloze verbinding gerealiseerd tussen de draagbare handset en het DECT-station, het kastje dat aangesloten wordt aan het telefoonnet en waar je de handset in oplaadt. De handset zendt enkel een signaal uit tijdens het bellen, terwijl het DECT-station continu uitzendt. De uitgezonden signalen zijn echter heel zwak. Volgens de huidige wetenschappelijke kennis houden draadloze telefoons geen risico in voor de gezondheid. Om onnodige blootstelling te vermijden, volstaat het om het station niet vlakbij de rust- of werkplaats te plaatsen. Een andere optie is een model van draadloze telefoon te kopen dat geen signalen uitzendt als de handset op het basisstation ligt (telefoons zoals Eco DECT).
De meeste babyfoons werken door middel van radiogolven. Ze bestaan uit een babytoestel en één of meerdere oudertoestellen. Het babytoestel werkt als zender. Het oudertoestel dient als ontvanger. In sommige gevallen echter kunnen beide toestellen als zenders fungeren. De meeste systemen zenden niet voortdurend uit, maar enkel na het activeren van de zender door de stem van de baby. Draadloze babyfoons met videofunctie zenden daarentegen voortdurend een signaal uit. Er zijn verschillende klassen van babyfoons beschikbaar op de markt, met een piekvermogen tussen 10 en 500mW (dus 4 – 200 keer lager dan het piekvermogen van een gsm). Gezien de babyfoons zo verschillend zijn, is het aan te raden om de gebruiksaanwijzing nauwlettend te volgen, onder andere door het babytoestel op voldoende afstand van het bedje (ten minste 1m) te plaatsen en het in de stand stemactivatie te gebruiken.
Een laptop met wifi-kaart of met wifi-adapter laat toe om draadloos op het Internet te surfen. Vaak maakt deze laptop ook deel uit van een draadloos computernetwerk (WLAN). De verbinding tussen alle draadloze toestellen gebeurt via een apparaatje, het access point.
Soms dient een draadloze router (modem) als access point. Zowel het access point als de laptop met wifi zenden radiogolven uit om data uit te wisselen. De zendvermogens zijn heel klein en worden als veilig beschouwd. Men kan onnodige blootstelling vermijden door de volgende eenvoudige regels te volgen:
|
|
LEER MEER OVER STRALING VIA EEN GROEPSBEZOEK AAN HET VEILIGHEIDSINSTITUUT |
Waarom moet je banger zijn van je eigen gsm dan van een gsm-mast? - Universiteit van Vlaanderen
Mobiele straling gevaarlijk? door Leendert Vriens (42 min) - Studium Generale Delft
GSM en kanker: welke zijn de risico’s? Een expert legt uit. - Stichting tegen Kanker
Verschijningsdatum: november 2017
 |
MEER WETEN?
|
