“Je kan niet alle duurzaamheidsproblemen in 1-2-3 oplossen, maar je kan wel kiezen welke kant je vandaag op gaat."

Dag Geert, hoe ben jij in het SDG-verhaal gerold?  

“In 2018 ben ik gestart bij de provincie als hoofd van de dienst Mondiaal Beleid en sinds 2019 ben ik SDG-projectverantwoordelijke. Mijn ambitie is om de SDG's steeds meer deel te laten uitmaken van heel het provinciaal beleid en het werk dat eruit voortvloeit, en dat binnen alle departementen, diensten, locaties, … op elk niveau. Want iedereen kan bijdragen aan de SDG’s, en de uitdagingen zijn groot. "

 

Op welke manier hebben jullie dit traject in grote lijnen aangepakt?  

“Werk maken van duurzame ontwikkeling is een strategische keuze. Ze is opgenomen in het bestuursakkoord en we hebben dit vertaald naar concrete ambities, doelstellingen en acties. Dat de top van de organisatie mee is en dat werken aan duurzaamheid verankerd zit in onze missie en visie, is superbelangrijk. Want zo kunnen we daar ook echt de hele organisatie bij betrekken. We organiseren evenementen en workshops en ondersteunen medewerkers om duurzaam aan de slag te gaan. Het hele proces is teamwork en vereist betrokkenheid op alle niveaus.”  

 

Hoe krijg je iedereen in de organisatie mee? 

“De SDG’s gaan over keuzes maken voor een betere toekomst, en ik merk dat iedereen daar graag aan wil meewerken. We hebben ervoor gekozen om zo goed als alle SDG’s mee te nemen in plaats van ons te beperken tot enkele specifieke. Uit onderzoek weten we dat we op bijna alle SDG’s impact hebben. We zijn vooral actief in grondgebonden materie, maar thema’s zoals gendergelijkheid of armoede zijn nauw gelinkt met onze domeinen. Zo kan je geen klimaatbeleid voeren, zonder rekening te houden met sociale factoren. Je kan geen landbouw- en economisch beleid voeren als je ook niet nadenkt over ruimtegebruik of mobiliteit. Alles is met elkaar verweven.” 

 

Twee jaar geleden behaalde de provincie Antwerpen het SDG Pioneer-certificaat. Een mooie erkenning. 

“Absoluut. Een erkenning voor de inzet van de ganse organisatie. Maar wat voor mij het belangrijkste is, is dat we leren om complexe problemen geïntegreerd aan te pakken. Dat we niet in onze hokjes blijven zitten en dat we veel meer samen nadenken en de handen ineenslaan over domeinen heen. Precies dat heeft ervoor gezorgd dat werken aan de SDG’s in ons DNA is gaan zitten. Uit een personeelsbevraging blijkt dat werken aan duurzame ontwikkelingsdoelstellingen onze medewerkers motiveert en verbindt.”  

 

Leg je zo’n geïntegreerde aanpak topdown op? 

“Met de SDG’s willen we vooral faciliteren. Collega’s hebben het best zelf zicht op hun bijdrage aan de SDG’s,  ze weten zelf wel wat de belangrijke thema’s, uitdagingen en kansen zijn voor de toekomst. Tegelijk geven we duidelijk mee dat SDG’s realiseren geen verantwoordelijkheid is die alleen bij de top van de organisatie ligt. Integendeel, in de organisatie zitten de echte experten. De mensen die weten hoe ze de vertaalslag kunnen maken naar concrete realisaties. Laatst was ik op bezoek bij Campus Vesta, het multidisciplinaire opleidingscentrum voor politie, brandweer en medische hulpdiensten in Ranst, waar de collega’s zelf aan de slag gegaan zijn om PFAS-vrije brandblusmiddelen in te voeren. Ze zijn daarmee koplopers. Over die hele concrete, grote en kleine, operationele zaken, op het terrein, daar gaat het over. Van duurzame keuzes in poetsmiddelen tot planten in onze parken. Daarmee neem je beslissingen die van wezenlijk belang zijn voor de wereld vandaag en hoe we die achterlaten aan onze kinderen. De SDG-dynamiek zit bij de teams, lokaal.” 

 

Op wellke manier ondersteunt de provincie lokale besturen om met de SDG’s aan de slag te gaan?  

“We inspireren door kennis en goede praktijken te delen en ondersteunen lokale besturen via het bestaande provinciale aanbod. Wanneer we gemeenten helpen bij het uitstippelen van een fietsbeleid, bosbeheer of het oplossen van mobiliteitsknopen, dan hebben we daarbij steeds aandacht voor maatregelen die bijdragen aan de SDG’s. Ik stel trouwens vast dat heel wat gemeenten de SDG’s in hun beleidsplannen opgenomen hebben en ermee aan de slag gaan.” 

 

Is dat ook haalbaar voor kleinere gemeenten? 

“Ik zie in veel kleinere gemeenten straffe dingen gebeuren, bijvoorbeeld rond het organiseren van deelmobiliteit. Ze nemen een pioniersrol op en zijn een voorbeeld voor anderen omdat ze out-of-the-box durven te denken en flexibel inspelen op veranderingen. De idee leeft ook vaak dat duurzame oplossingen handenvol geld kosten. Terwijl de eerste vraag bij een aankoopbeslissing is: is ze wel écht nodig? Zijn er geen andere manieren om in die behoefte te voorzien? Niet kopen, da’s pas duurzaam.”  

 

Wat zijn de aandachtspunten of mogelijke valkuilen voor lokale besturen? 

“Een SDG-traject gaat gepaard met rapporteringen en er is dus heel wat administratieve druk. Het is belangrijk dat je dat slim en efficiënt aanpakt, en liefst binnen bestaande systemen inbedt. Als je SDG-aanpak op een te hoog niveau blijft, ervaren mensen het als te ver van hun bed. De uitdaging is om het concreet te maken en kleine en grote successen zichtbaar te maken.”  

 

Wat zijn de vervolgstappen in het SDG-traject van de provincie? 

“We willen onze impact nog duidelijker in kaart brengen en duurzaamheid nog beter integreren in alle organisatieprocessen. We streven ernaar onze stakeholders nauwer te betrekken bij onze plannen en op 7 maart voegen we de daad bij het woord. Dan organiseren we een trefdag waarop ook alle lokale besturen uitgenodigd zijn. We zijn zeker nog niet aan het einde van onze SDG-reis. Na het behalen van het SDG Champion-certificaat, hebben we de ambitie om SDG Ambassador te worden. Het is aan het volgende politieke bestuur om die knoop door te hakken.”  

 

Waar liggen volgens jou de grootste uitdagingen in onze provincie op het vlak van duurzaamheid? 

“Economisch gezien zijn we een belangrijke provincie. De energietransitie en de strijd om schaarse ruimte zijn dan ook twee hele grote uitdagingen. Uiteraard zijn beide niet alleen onze verantwoordelijkheid. Maar ik denk wel dat we als provincie daar mee op de bres staan en het voortouw nemen in de zoektocht rond energielandschappen bijvoorbeeld. Met het provinciaal Beleidsplan Ruimte schuiven we ook een visie naar voor over hoe we kunnen streven naar voldoende ruimte voor landbouw, bedrijven en natuur. We zijn een dichtbevolkte provincie en hebben, net als overal in Vlaanderen, een rommelig ruimtelijk beleid geërfd. Dat maakt het er niet gemakkelijker op.” 
 

“Aan de SDG’s werken, is werken aan vijf P’s: people, planet, prosperity, peace en partnerships. Ik voeg daar graag een zesde aan toe: de p van pleasure.” 
 

Hoe hou je zelf het vuur brandende? 

“De SDG's worden altijd gekoppeld aan de vijf p’s: people, planet, prosperity, peace en partnerships. Ik voeg daar graag een zesde aan toe: die van pleasure. Ik heb het geluk dat ik van werken aan een betere toekomst, mijn job kan maken. Dat motiveert en inspireert. Soms zien mensen de SDG’s als 17 vakjes om af te vinken, maar daar gaat het niet over. De SDG’s zijn gebaseerd op een enquête waarin meer dan een miljoen mensen wereldwijd gevraagd werden wat zij belangrijk vinden voor de wereld van morgen. Keuzes maken voor een betere toekomst, daar gaan de SDG’s over. Je kan niet alles in 1-2-3 oplossen, maar je kan wel kiezen welke kant je vandaag op gaat.” 

 

Meer over SDG’s?