Fietsen op feiten

Hoe verplaatsen medewerkers zich naar het werk? Hoe duurzaam is dat woon-werkverkeer? En hoe kan het beter? De gemeente Zandhoven liet een gratis mobiscan uitvoeren bij haar personeel. Die analyse leverde niet alleen waardevolle inzichten over het woon-werkverkeer en verbeterkansen op, maar ook concrete ideeën voor actie. Leen Boeckmans, diensthoofd Interne Zaken, en David Basstanie, diensthoofd Technische Dienst & Openbare Werken, vertellen er meer over.

“Als je inwoners wilt motiveren om zich duurzaam te verplaatsen, dan moet je zelf het goede voorbeeld geven”, legt Leen Boeckmans uit. “Daarom besloten we een mobiscan te laten uitvoeren bij ons personeel. Die brengt op een grondige manier hun woon-werkverkeer in kaart. Het startpunt is een gerichte bevraging. We vroegen onze 140 medewerkers hoe ze zich verplaatsen en gaven die gegevens door in een Excel-overzicht. Onze mobiliteitsambtenaar verzamelde info over de bereikbaarheid van de werkplekken: zijn er fietsstallingen, bushaltes, parkeerplaatsen? Met al die data ging de provincie aan de slag. De tijdsinvestering voor onze gemeente was dus relatief beperkt. We behaalden ook een goede respons: zo’n 75% van de collega’s vulde de enquête in.”

Diensthoofd Technische Dienst & Openbare werken David Basstanie volgde het proces mee op en was benieuwd naar de resultaten. Die bevestigden wat hij vermoedde: een groot deel van het personeel komt al met de fiets naar het werk. “Veel mensen wonen relatief dicht bij hun werk. Bovendien stimuleren we het ook. We geven een fietsvergoeding, er zijn enkele bedrijfsfietsen beschikbaar en goede fietsstallingen. Toch toonde de mobiscan dat het nog beter kan en dat er nog fietspotentieel is bij collega’s die de auto nemen.”

15 actiepunten

Het rapport van de mobiscan leverde 15 actiepunten op, waarvan de gemeente er al enkele toepast: telewerkbeleid, een fietsontbijt tijdens de Week van de Mobiliteit, fietsleasing ... Andere suggesties – zoals het verder verbeteren van de fietsstallingen – staan op de planning. “Begin september organiseren we een Pendelproeverij: personeelsleden kunnen dan een fiets of speedpedelec uittesten”, legt Leen uit. “Dat sluit mooi aan bij de start van het schooljaar en bij onze inschrijvingsperiode voor fietsleasing. Zo kunnen medewerkers op basis van ervaring beslissen.”

Mobiliteit als beleidsprioriteit

De mobiscan leverde nog tal van andere cijfers en inzichten op, zoals: hoe goed werkplekken bereikbaar zijn met verschillende vervoermiddelen en hoeveel medewerkers een alternatief hebben voor de wagen. Leen: “Zeer nuttig allemaal, want mobiliteit is één van onze beleidsprioriteiten. We staan open voor slimme maatregelen die het autogebruik verminderen en zetten sterk in op trage weggebruikers. Maar concrete streefcijfers leggen we onszelf niet op. We willen mensen vooral op een positieve manier benaderen en motiveren. Fietsen is gezond, vermindert stress en is goed voor het milieu. En minder autoverkeer maakt van de gemeente een aangenamere plek om te wonen.”

Meer impact maken

David windt er geen doekjes om: “Ik kan elke gemeente de mobiscan warm aanbevelen. Het maakt duurzame mobiliteit meetbaar en concreet. Je krijgt duidelijke verbeterpunten en het is bovendien gratis. De tool breder inzetten, bijvoorbeeld in bedrijvenzones of bij grotere werkgevers in de gemeente, is ook een goed idee. Dan kan je nog meer impact maken.”