Vleermuizen

Het complexe landschapsgebruik van vleermuizen is spijtig genoeg ook deels de oorzaak van hun sterke achteruitgang. Het zijn soorten waar de provincie via gerichte maatregelen extra aandacht aan besteedt. Dit doen we door onderzoek rond vleermuizen te ondersteunen en onze kennis over de soort te delen. Hieronder vind je enkele publicaties waar we aan meewerkten:

Brochure vleermuizen in het Vlaams Gewest

Vleermuizen zijn strikt beschermde diersoorten. Hun verborgen leefwijze en de uiteenlopende eisen die vleermuizen aan hun habitat stellen, maken dat de praktische uitvoering van die bescherming niet eenvoudig is. Deze brochure vormt een leidraad die lokale besturen door de complexe wetgeving gidst. Zo krijgen vleermuizen binnen het beleid de plaats die ze verdienen -of beter: waar ze recht op hebben.

Vleermuizen en verlichting?

Kunstmatige verlichting heeft een negatief effect op de gezondheid van de mens en op biodiversiteit (dat lees je in deze twee nieuwe studies), en in het bijzonder op vleermuizen. Als belangrijke boodschap wil de provincie Antwerpen meegeven dat het zinvol is om bij plannen en projecten m.b.t. verlichting ook de impact op milieu en natuur te bekijken en natuurgebieden en verbindingszones aan te duiden die best donker blijven. Elke lamp die niet hoeft te branden, levert een besparing op (zowel financieel als qua CO₂-uitstoot), dus een win-win voor budget, klimaat, gezondheid en lokale biodiversiteit.

Onderstaand advies geeft alvast meer duidelijkheid.

Op vraag van de provincie Antwerpen heeft het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) een advies opgemaakt over hoe we rekening kunnen houden met vleermuizen bij wegverlichting. Een korte samenvatting van dat advies, met een stappenplan om het effect van licht op vleermuizen te beperken, lees je hier.

Het volledige INBO-advies kan je hieronder downloaden.

Duisternisbehoeftekaart provincie Antwerpen

Wil je zelf aan de slag gaan en bekijken waar verlichting onze biodiversiteit het hardst verstoort? Neem dan een kijkje op onze duisternisbehoeftekaart. Deze kaart geeft gebieden aan die het meeste nood hebben aan duisternis. Het zijn gebieden die donker zouden moeten blijven (of donker gemaakt zouden moeten worden). Hoe donkerder het gebied op kaart aangeduid staat, hoe belangrijker het is om in deze gebieden duisternis te bewaren of te herstellen. De gele punten op de kaart geven een indicatie van openbare straatverlichting. Zo kan je ook inschattingen maken van de impact van bestaande verlichting op de donkere gebieden.

In bovenstaand ‘advies verlichting en impact op biodiversiteit en screening’ lees je hoe je de kaart interpreteert en gebruikt.

De Ecologische duisternisbehoeftekaart van het Agentschap Natuur en Bos (ANB) geeft ook een overzicht van gebieden waar het behoud of het aanbrengen van duisternis voor planten en dieren belangrijk is. Hoe donkerder het gebied op de kaart, hoe belangrijker het is om het duister te houden. Voor het maken van de duisternisbehoeftekaart werden verschillende kaartlagen geïntegreerd.

(Podcast) Impact van verlichting op andere soorten

Niet alleen dieren die vooral tijdens schemer en nacht actief zijn, zoals vleermuizen, ondervinden verstoring van nachtelijke buitenverlichting. Ook op zoogdieren, vissen, insecten, amfibieën en reptielen heeft verlichting een groter effect dan je in de eerste plaats zou denken. Daan Dekeukeleire van het Instituut voor Natuur en Bosonderzoek legt de meest verrassende effecten uit in deze podcast.

Landschapsgebruik van ingekorven vleermuizen

Drie van de negen Vlaamse kraamkolonies van de ingekorven vleermuis bevinden zich in de provincie Antwerpen, ze huisvesten 75% van de gekende Vlaamse zomerpopulatie. De provincie zet daarom extra in op de bescherming van deze zeldzame soort. Op haar vraag voerde Natuurpunt een uitgebreid onderzoek naar het gedrag van de kolonie rond Herentals. De resultaten en aanbevelingen lees je in het rapport dat je hieronder kan downloaden. Een korte samenvatting van de inhoud lees je hier.