Eerst wordt een kleine schets gemaakt van de structuur van de moderne commerciële pluimveehouderij dat begint bij grootouderdieren en eindigt bij een consumptie-ei of een kippenfilet. Het start allemaal met een kleine groep grootouderdieren die zorgvuldig worden geselecteerd voor een aantal kenmerken. De eieren afkomstig van deze hennen worden uitgebroed en hun kuikens worden ouderdieren (moederdieren). Deze moederdieren worden grootgebracht op een opfokbedrijf om dan te beginnen leggen in een moederdierbedrijf. Afhankelijk of het vlees-of legkippen zijn, leggen ze een andere weg af.

• De kuikens van leghenmoederdieren worden poeljen genoemd en groeien op in een opfokbedrijf. Daarna komen ze terecht in een leghenbedrijf om consumptie-eieren te produceren. 
• Eendagskuikens van vleeskuikenmoederdieren gaan meteen naar het productiebedrijf om daar op te groeien en na een aantal weken geslacht te worden. 

Indien men volwassen commerciële leghennen aankoopt komen deze dus van een opfokbedrijf. Indien men biologisch hennen wilt houden is het belangrijk dat deze hennen ook uit een biologische opfok komen waar ze in min of meer dezelfde omstandigheden zijn opgegroeid als op het productiebedrijf zelf. Indien men zo geen opfok ter beschikking heeft, is het mogelijk via omschakelingsprocedures conventionele poeljen te houden. De laatste optie is om zelf jonge kuikens op te fokken tot legrijpe kippen. Men moet wel indachtig zijn dat kleine fouten in de opfok grote gevolgen kunnen hebben in het volwassen stadium van de kip. Wil je met lokale (erfgoed)rassen experimenteren, dan liggen de zaken moeilijker. Men kan hiervoor niet terecht in het professionele circuit.

Eyenamic® van Fancom ® is een nuttige tool voor pluimveehouders die kort op de bal willen spelen om verliezen door eventuele fouten in de instellingen, defecten in de staluitrusting of problemen met de diergezondheid te beperken.  De beeldanalyses kunnen niet alleen zorgen voor een snelle detectie van deze problemen, maar helpen de veehouders ook om de oorzaak te achterhalen. Daarenboven bestaat de mogelijkheid ook om verschillende rondes met elkaar te vergelijken om zo tot bepaalde aandachtspunten te komen. Met deze aandachtspunten in het achterhoofd is het mogelijk om toekomstige rondes meer rendabel te maken.

Lees het volledige verslag in onze Mededeling 93.

Sinds 2017 wordt er op het Proefbedrijf Pluimveehouderij intensief gewerkt om de drinkwaterkwaliteit bij de braadkuikens te garanderen. Hiervoor is eerst gekeken naar de waterkwaliteit op meerdere plaatsen bij start, tijdens en op het einde van de ronde. Vervolgens zijn meerdere protocollen voor reinigen en desinfecteren uitgetest alsmede het stabiliseren van de waterkwaliteit tijdens de ronde. Hiervoor zijn commercieel beschikbare chemische producten gebruikt.

2017: overstap naar regenwater 

Het Proefbedrijf Pluimveehouderij, kan indien gewenst, gerecupereerd regenwater inzetten als waterbron. Echter ontbrak de technologie om dit regenwater om te zetten in kwalitatief drinkwater voor de vleeskuikens

In het kader van het demonstratieproject is een samenwerking aangegaan met de Ierse firma H2OZONE. Deze laatste ontwikkelden AgriSafe™, een toestel dat via een UV-lamp, ozongenerator en bijkomende filtratie een duurzame milieuvriendelijke transformatie van regenwater naar zuiver drinkwater beoogt.

Aan de slag met het toestel 

Installatie van het toestel vond plaats in november 2017 in één stal. De naastliggende stal, die identiek dezelfde opbouw en inrichting heeft, dient als controle stal. Initieel is er gestart met beide stallen te voorzien van leidingwater al dan niet behandeld via het AgriSafe™ toestel. In tweede instantie is in de stal met het AgriSafe™ toestel vanaf de leeftijd van 3 weken het leidingwater vervangen door regenwater. Tot nu toe zijn 4 rondes op deze manier voorzien van drinkwater. Telkens zijn na reinigen, desinfecteren, bij start, tijdens de ronde en aan het einde van de ronde wateranalyses uitgevoerd.

Wachten op resultaten 

De resultaten van alle analyses sinds 2017, de aanpassingen in reiniging en desinfectie protocollen alsmede aanpassingen gedaan om het gerecupereerde regenwater in gebruik te nemen, zullen gepresenteerd worden op de sectordagen in maart 2019.

Onze sectordagen zijn verspreid over meerdere dagen zodat we in kleine groepen kunnen discussiëren over verschillende resultaten uit ons pluimveeonderzoek. Om de dialoog efficiënt te houden beperken we het aantal deelnemers per middag tot maximaal 15 personen. Snel inschrijven is dus de boodschap!

Sectordag Legkippen

Maandag 18 maart 2019 (Geel)
Dinsdag 19 maart 2019 (Tielt)
Dinsdag 26 maart 2019 (Geel)

Bekijk hier het programma

Sectordag Vleeskippen

Woensdag 20  maart 2019 (Geel)
Donderdag 21 maart 2019 (Tielt)
Maandag 25 maart 2019 (Geel)

Bekijk hier het programma

Voorafgaand aan de eigenlijke bijeenkomst was er de mogelijkheid voor de deelnemers om de pluimveestallen van het Proefbedrijf te bezichtigen. Rondleidingen werden verzorgd door Iris Van Dosselaer en Nathalie Sleeckx (Proefbedrijf Pluimveehouderij).

De bijeenkomst werd geopend door Jeroen Dewulf (Universiteit Gent). Het aantal deelnemers was 63 personen. Een deel hiervan was afkomstig uit een ander EU project (het DISARM project, een project voor ontwikkeling van een netwerk dat veehouders, dierenartsen, adviseurs, industrie en onderzoekers verbindt met als doel het komen tot goede praktijken voor de reductie van antibioticaresistentie).

Een eerste sessie van projectresultaten werd voorgesteld door Franca Jonquiere (Universiteit Utrecht) en Nele Caekebeke (Universiteit Gent). Hierbij werd het “livestock-adapted ADKAR” model voor coaching in de veehouderij uitgediept en werden ADKAR scores van ronde 1 en 2 gerapporteerd. Ook werd een voorbeeldbedrijf in meer detail besproken om de aanpak in de praktijk toe te lichten.

De voorlopige resultaten van de antibiotica-resistentiebepaling werden voorgesteld door Sien De Koster (Universiteit Antwerpen) en Moniek Ringenier (Universiteit Gent). Hieruit bleken grote verschillen in resistentie tussen de diersoorten en tussen de landen. De onderzoekers gaan nu verder met het analyseren van alle data om de verschillen beter te kunnen duiden.

Na het zien van de vele resultaten, was het tijd om deze tijdens een diner te verwerken en bediscussiëren met collega’s. Na de maaltijd ging de eerste workshop van start.

De eerste workshop werd gegeven door Tommy Van Limbergen (PeheStat), nog deels verbonden aan de Universiteit Gent maar grotendeels bezig met het verzamelen en verwerken van data in de pluimveehouderij. Door Tommy werd benadrukt dat een goede samenwerking en transparantie cruciaal is om vooruitgang te boeken op pluimveebedrijven. Het verzamelen van alle bedrijfsgegevens komt zowel de boer als zijn adviseurs ten goede.

Het laatste deel van de bijeenkomt werd verzorgd door Manon Houben (Gezondheidsdienst voor Dieren) en Merel Postma (Universiteit Gent) met een tweede workshop. Hierbij was het mogelijk de “livestock-adapted ADKAR” te bediscussiëren. Conclusie is dat veel dierenartsen bewust of onbewust de ADKAR methodiek al gebruiken in de dagelijkse praktijk.

Een afsluiting van de avond werd verzorgd door Arjan Stegeman (Universiteit Utrecht). Conclusie is dat coaching in alle takken van ons leven kunnen gebruikt worden om bepaalde veranderingen teweeg te brengen.

Project i-4-1-Health is gefinancierd binnen het Interreg V programma Vlaanderen-Nederland, het grensoverschrijdend samenwerkingsprogramma met financiële steun van het Europees Fonds voor de Regionale Ontwikkeling. Meer info: www.grensregio.eu.

Zo verlaat Johan Zoons na vele trouwe jaren het Proefbedrijf Pluimveehouderij. Wij danken hem voor zijn jarenlange inspanningen voor het Proefbedrijf pluimveehouderij en de pluimveesector.

Zijn taken worden tijdelijk overgenomen door Maarten Puls, departementshoofd Economie, Streekbeleid en Europa van het provinciebestuur. 

Hou je kippen in je kippenhok of in een stal? Dan zijn moet je steeds alert zijn voor de aanwezigheid van bloedluizen. Want je kan ze maar moeilijk buitenhouden. Maar liefst 90% van de kippenbedrijven in Noord-West Europa zijn besmet met bloedluizen. Dit leidt tot een verlies van meer dan 100 miljoen euro per jaar.

Bloedluizen zijn een grote bedreiging voor het welzijn van onze kippen. ‘s Nachts zuigen ze het bloed uit de kippen met bloedarmoede, geen eieren en soms zelfs de dood tot gevolg. Omdat schadelijke bestrijdingsmiddelen al geruime tijd niet meer gebruikt worden in de pluimveesector, is de vraag naar duurzame alternatieven enorm.

Gedeputeerde voor Landbouw Ludwig Caluwé: “Ondanks 20 jaar doorgedreven onderzoek door het Proefbedrijf Pluimveehouderij is er geen enkele duurzame bestrijdingsmethode gevonden die alle bloedluizen kan verwijderen. Daarom gaan we vandaag niet langer op zoek naar het ultieme bestrijdingsmiddel, maar wel naar de ultieme combinatie van bestrijdingsmethoden. Uit de eerste onderzoeksresultaten blijkt alvast dat we - door het combineren van onze sterkste methoden - bloedluizen veel efficiënter kunnen bestrijden dan met eender welk afzonderlijk middel.”

Kennis en onderzoek op topsnelheid

Wereldwijd zijn ook andere onderzoeksinstellingen - los van elkaar - op zoek naar die meest ultieme combinatie. Het Proefbedrijf Pluimveehouderij is er nu in geslaagd om 8 van die internationale onderzoeksinstellingen te verenigen in één groot, ambitieus Interreg-project ‘Mite-control’. Samen hebben ze de ambitie om op vrij korte termijn de meest efficiënte bestrijdingsstrategie te vinden.

‘Een hoge ambitie die perfect haalbaar is dankzij onze unieke transnationale samenwerking op gebied van kennis en onderzoeksniveaus. Met dit Interreg-project brengen we immers partners samen die experimenteel onderzoek uitvoeren in labo’s met partners die praktijkonderzoek uitvoeren in pluimveestallen en pluimveehouders die aan de slag gaan in hun eigen stallen. Door nauw contact met elkaar te houden, kunnen we elkaars onderzoek versterken én de doorlooptijd versnellen waardoor we veel sneller grootse resultaten kunnen boeken”, aldus gedeputeerde Ludwig Caluwé.

Aan de slag met onderzoekers en pluimveehouders

De volgende vier jaar gaat het Proefbedrijf Pluimveehouderij – samen met zijn 5 partners – aan de slag. Eerst zal in labo’s gezocht worden naar de beste combinatiestrategieën voordat ze worden uitgetest op het Proefbedrijf Pluimveehouderij. Finaal zullen de succesvolle strategieën ook uitgetest worden bij verschillende pluimveehouders in Vlaanderen, Frankrijk en Groot-Brittannië. Geïnteresseerde pluimveehouders kunnen zich hiervoor kandidaat stellen bij het Proefbedrijf Pluimveehouderij.

Het Interegg-project MiteControl is het zoveelste grote project dat de praktijkbedrijven van de provincie Antwerpen binnenhalen via hun samenwerkingsverband Aghrant.

Het doel van het project is voedselveiligheid, diergezondheid en welzijnsnormen verzekeren door ontwikkeling van innovatieve IPM-programma's voor de bestrijding van rode vogelmijt bij pluimvee.

Dit project wordt gefinancierd door INTERREG.

Het project loopt van 25 oktober 2018 tot 24 april 2022.

Projectparners zijn het Proefbedrijf Pluimveehouderij, APPI BV, Université Paul-Valéry Montpellier 3, Institut Technique de l'Aviculture, KU Leuven, RSK ADAS Ltd en Fancom BV.

Meer info vind je op onze projectpagina.

Het doel van het project is tot een hoger rendement komen door het verantwoord verlengen van de legperiode.

Dit project wordt gefinancierd door VLAIO.

Het project loopt van 1 november 2018 tot 30 oktober 2022.

Projectparners zijn ILVO, het Proefbedrijf Pluimveehouderij, en Pehestat BVBA.

Meer info vind je op onze projectpagina.

Deze studiedag wordt georganiseerd in samenwerking met partners INAGRO, DGZ, ILVO, PC Pluimvee, Boerenbond, Landsbond Pluimvee, Departement Landbouw en Visserij en Proefbedrijf Pluimveehouderij.

Zowel trends, ontwikkelingen, problematieken en technieken voor houders van braadkippen, legkippen als bedrijven gespecialiseerd in opfok en vermeerdering komen aan bod.

Verder worden de contacten versterkt tijdens de lunch en afsluitende netwerkreceptie. Beide aangeboden door de provincie West-Vlaanderen.

Wil je een boeiende dag beleven vol actuele thema’s i.v.m. pluimveehouderij? Gegeven door klinkende namen uit de sector? En in
gezelschap van jouw collega’s? Dan mag je deze afspraak niet missen!

Het programma vind je op www.west-vlaanderen.be/trefdagpluimveehouderij. Hier kun je je ook inschrijven.

Nog vragen? Neem dan contact op met onze collega's bij de provincie West-Vlaanderen op 050 40 74 46 of Beleidskerneconomie@West-Vlaanderen.be

Het doel van het project is een brongerichte vermindering van ammoniak.

Dit project wordt gefinancierd door VLAIO (Vlaams Agentschap Innoveren & Ondernemen).

Het project loopt van 1 september 2018 tot 1 september 2022.

Projectpartners zijn ILVO (Dier en T&V), het Proefbedrijf Pluimveehouderij, en Innovatiesteunpunt Boerenbond.

Meer info vind je op onze projectpagina.

We waarschuwen regelmatig hoe gevaarlijk stof is. Vooral het effect op de longen van de pluimveehouder. Maar ook kippen lijden onder hoge stofconcentraties. Dat blijkt uit een eerste verkennend onderzoek. Een samenwerking tussen het Proefbedrijf Pluimveehouderij en de Faculteit Diergeneeskunde van UGent.

In deze mededeling tonen we ontstekingsbeelden ter hoogte van de longen en luchtzakken.