Het klimaatthema is niet weg te denken uit de kranten. Maar hoe zit de vork nu juist in de steel? En hoe breng je het klimaatverhaal op maat van jouw doelgroep? Een honderdtal leerkrachten, gidsen en educatoren leefden zich op donderdag 28 februari helemaal in het thema tijdens de netwerkdag ‘Klaar voor het klimaat?!’ op het provinciale praktijkbedrijf Hooibeekhoeve in Geel. De rollen werden voor één dag omgedraaid en de leerkrachten werden weer even leerling. Ze gingen zelf aan de slag met het educatief materiaal en leerde verschillende methodieken te gebruiken.

Bijleren en experimenteren

De ganse dag was gevuld met interactieve workshops. De deelnemers experimenteerden met onderzoek, speelden educatieve spelletjes of maakten een klimaatwandeling tussen de velden. Van landbouw tot natuur en van water tot bodem: zeer uiteenlopende thema’s kwamen doorheen de dag aan bod. Zo maakte de workshop: ‘Hoe breng je de SDG’s in je workshop?’  leerkrachten wegwijs in de verschillende klimaatdoelstellingen. Ze kregen er meteen ook methodieken en gratis lesmateriaal mee naar huis.  De workshop ‘Virtueel Water’ liet dan weer iedereen stilstaan bij de hoeveelheid water die wij indirect verbruiken. In de workshop ‘Red het klimaat, eet geen biefstuk?!’ werd getoond hoe landbouwers vandaag op verschillende manieren hun steentje bijdragen aan een beter milieu. Aansluitend bracht ook iedereen een bezoek aan de melkveestallen van Hooibeekhoeve om zelf te ontdekken hoe sterk het klimaatverhaal ook in de landbouwsector speelt.

Snelcursus in klimaatterminologie

Naast ideeën en lesmateriaal kregen de deelnemers ook veel tips mee om het klimaatverhaal op de juiste manier te benaderen. Eén van de belangrijkste tips van de dag: spreek van klimaatverandering in plaats van klimaatopwarming. De opwarming van de aarde betekent niet dat het overal warmer zal worden. Er spelen heel wat andere factoren mee zoals nieuwe regenvalpatronen en woestijnvorming.  Verder spreek je ook beter van klimaatmitigatie en klimaatadaptatie. Bij mitigatie neemt de mens de oorzaken van klimaatverandering bij de horens en bij adaptatie past de mens zichzelf en zijn omgeving aan.

Getuigenissen van de dag

Hilde Guens en Vanessa Maes – Leerkrachten 1^ste graad aan Don Bosco Hechtel

“Wij volgden de workshop: ‘Hoe breng je de SDG’s in je workshop?’ en vonden het zeer inspirerend. Tijdens de workshop werden er vele voorbeelden aangehaald van gratis lesmateriaal, boeken met verschillende methodieken en enkele spelletjes. In de toekomst denken we zeker enkele items die in de workshop aangehaald werden, te gebruiken in onze lessen. Het was een inspirerende dag.”

Stella Van Hofstraeten – Publiekswerker bij het Rivierenhof

“In de voormiddag volgde ik de workshop ‘Virtueel water’. Het blijft ongelooflijk hoeveel water er verbruikt wordt voordat een product in de winkel ligt. Tijdens onze workshop werd er onderling volop over gediscussieerd. Voor mezelf haal ik er alvast uit dat het beter is om zoveel mogelijk niet-verwerkte voeding van hier te kopen.  Verder volgde ik ook de workshop ‘Leve(n)de bodem’.  Interessant wat je van onze bodem kan leren en welke impact het klimaat ook hierop heeft. De proefjes zijn iets minder toepasbaar in onze publiekswerking, maar zeker een aanrader voor leerkrachten uit wetenschappelijke richtingen.”

Landbouwers kunnen vrijwillig begeleiding van het LCV/CVBB ontvangen:

• Indien zij geconfronteerd worden met overschrijdingen van de nitraatresidunormen. Zij kunnen zich op aangeven van de mestbank of op eigen initiatief aanmelden.
• Indien er nitraatvervuiling door hun bedrijf geconstateerd wordt via waterkwaliteitsgroepen en deze vervuiling niet opgelost kan worden met enkele korte bezoeken of wanneer een grondige bedrijfsdoorlichting en advisering noodzakelijk is.
• Elke landbouwer, op eigen initiatief

Een begeleidingspakket bestaat uit één of meerdere bedrijfsbezoeken van minstens 1u, aangevuld met analyses. Deze analyses kunnen profielanalyses zijn, maar kunnen ook ingevuld worden met analyses van bijvoorbeeld 0-30 cm of 0-60 cm. Belangrijk is hier dat het gaat om bijkomende analyses. Analyses die wettelijk verplicht zijn komen hiervoor niet in aanmerking.

Voor begeleiding kan je het inschrijvingsformulier invullen of door contact op te nemen met Simon Wouters: simon.wouters@provincieantwerpen.be

In de eindbrochure worden de resultaten en realisaties van Goed GePASt samengevat.  Naast algemene informatie over ammoniak en PAS, vind je er de resultaten van het project. Bijvoorbeeld: oplossingen of onderzoekaanbevelingen voor implementatieknelpunten van 4 PAS-maatregelen, rapport over ammoniakemissiereducerende roostervloeren op Hooibeekhoeve, mogelijkheden van waterverneveling op de loopvloer, haalbaarheidsstudie van N-balans op een vleesveebedrijf…

Weet je graag meer over luchtemissies in de veehouderij? De vernieuwde website bundelt alle informatie rond luchtemissies aan de hand van doctoraten en verschillende types projecten. VEMIS staat voor ‘Consortium kennisopbouw luchtemissies in de veehouderij’ en op de website vind je, naast alle info over Goed GePASt, alles over luchtemissies in Vlaanderen.

Op 11 december 2018 trokken we met de Antwerpse ondernemersgroep de grens over voor een bezoek aan loonbedrijf Gebroeders Van Eijck. Na een boeiende uiteenzetting door Ronald Van Eijck over hun bedrijf, waarin we leerden dat ook een loonbedrijf werkt aan verbreding, inspireerde Mark ‘kalk’ de Beer (Groeikracht) de ondernemers. De inzichten over de verschillend types bodemleven, elk met hun eigen eisen en kwaliteiten, willen we jullie niet onthouden!

Wormen

Dit zijn de slopers voor het grove werk. Zij maken afvoerputjes waardoor het water de bodem in kan trekken en waardoor ze zelf na regenweer ook naar boven komen.

Schimmels

De schimmels staan in voor het slimme werk. Ze hebben niet veel stikstof nodig, maar let op, want bij grondbewerkingen kan je de schimmeldraden doorbreken en werk je hen dus tegen. Om te weten wat een schimmel nodig heeft, kijken we naar een silo. Daar wil je ten allen prijze schimmels vermijden. Denk erover na wat je hier doet om schimmels te vermijden en doe het omgekeerde op het veld om ze te bevorderen. Simpel, toch?

Een eerste zaak om schimmels te voorkomen in je kuil is zuurstof. Dit hebben de schimmels nodig en moet je dus trachten in je bodem te krijgen. Dit kan je doen door compost, een erg luchtig materiaal, op je land te brengen. Ook bij (nieuw) grasland werkt compost bevorderlijk voor de schimmels. Een andere manier om lucht in je bodem te krijgen, is een najaarsbewerking met een graslandwoeler om een storende laag te breken. Doe dit echter niet op kleigrond of indien de bodem te nat is. Dat zorgt immers voor verslemping! En wie zegt dat je deze bewerking op heel het veld moet doen? Je kan ook enkel de plekken bewerken waar de verdichting voorkomt, zoals de kopakkers.

Als we terug naar de kuil kijken, weet je ook dat de pH van de kuil niet te hoog mag zijn, omdat je dan kans hebt op schimmelgroei. Schimmels houden dus van een hoge(re) pH en dat is wat we willen op onze akker. Vaak wordt vergeten dat ook bestaand grasland kalk kan gebruiken. Deze behandeling levert al snel een meeropbrengst van 10% op! Daarbij komt nog dat de pH-verhoging niet enkel in de bovenste laag verkregen wordt, maar ook dieper in de bodem. Dit geeft natuurlijk zijn voordeel wanneer het grasland gescheurd wordt!
Sta je soms stil bij het type kalk dat je gebruikt? Doorgaans beschikt de bodem over voldoende magnesium, dus gebruik liever geen magnesiumhoudende kalk. Zeker wanneer je weet dat deze magnesium de werking van de kalk vertraagd.

Bacteriën

De bacteriën zijn de snelle werkers. Ze hebben veel stikstof nodig en hebben nood aan goed verteerbaar voedsel, vocht en warmte. In een kuil willen we graag bacteriën. Hiervoor geldt dus: de zaken die je doet om ze te bevorderen in de kuil, moet je ook op je land doen.

Bacteriën leven van goed verteerbaar voedsel en vocht. Waarom dit niet combineren? Als leidraad kan je nemen 4 delen mest mengen met 1 deel water. Door de mest te verdunnen (in de zomer en het najaar, in het voorjaar is dit niet nodig), kan je eenvoudiger kleiner giften geven, wordt de mest beter geïnjecteerd en werkt dit sneller. De mest wordt ook beter verdeeld en er is minder ammoniakverlies. Niets dan voordelen, dus!

Wanneer de bacteriën gevoed worden, geven deze ook warmte af. In het voorjaar kan je er op deze manier voor zorgen dat het groeiseizoen vervroegd wordt. Zorg er dus voor dat je tijdig start met bemesten; het vocht komt vanzelf wel!

3 V's

Tenslotte de regel van de 3 V’s op grasland. Gebruik Veel zwavel en kali, begin Vroeg en doe alles in Veel keer. Dit laatste betekent dat je liever vaker kleine beetjes geeft, dan één keer veel. Dit geldt voor alles: beregenen, bekalken en bemesten!

Wil je ook graag aansluiten bij de ondernemersgroep? Neem gerust contact op met gert.vandeven@provincieantwerpen.be of katrien.geudens@provincieantwerpen.be .

Wil je meer informatie over het project? Neem dan een kijkje op Leve(n)de Bodem.

In de macrozone Sint-Katelijne-Waver werd de gebiedscase ‘Itterbeek’ uitgewerkt. Het landschapsintegratieplan kwam tot stand in overleg met de verschillende stakeholders waaronder de tuinders, de gemeenten en Regionaal Landschap Rivierenland. Concreet werden houtkanten langs een serrebedrijf aangeplant die een wandelpad langs de Itterbeek begeleiden. Daarnaast werd ook een bomenrij aangeplant die een verbinding maakt tussen het glastuinbouwbedrijf en het Provinciaal overstromingsgebied de Jutse Plassen.

Om ook de belevingswaarde in dit gebied te verhogen werd in samenwerking met een sociaal economie bedrijf een zitbank geplaatst. Deze zitbank staat midden in het serrelandschap en geeft wandelaars en recreanten een rustplek waar ze tegelijk kunnen genieten van het mooie glaslandschap.

Sinds 2017 wordt er op het Proefbedrijf Pluimveehouderij intensief gewerkt om de drinkwaterkwaliteit bij de braadkuikens te garanderen. Hiervoor is eerst gekeken naar de waterkwaliteit op meerdere plaatsen bij start, tijdens en op het einde van de ronde. Vervolgens zijn meerdere protocollen voor reinigen en desinfecteren uitgetest alsmede het stabiliseren van de waterkwaliteit tijdens de ronde. Hiervoor zijn commercieel beschikbare chemische producten gebruikt.

2017: overstap naar regenwater 

Het Proefbedrijf Pluimveehouderij, kan indien gewenst, gerecupereerd regenwater inzetten als waterbron. Echter ontbrak de technologie om dit regenwater om te zetten in kwalitatief drinkwater voor de vleeskuikens

In het kader van het demonstratieproject is een samenwerking aangegaan met de Ierse firma H2OZONE. Deze laatste ontwikkelden AgriSafe™, een toestel dat via een UV-lamp, ozongenerator en bijkomende filtratie een duurzame milieuvriendelijke transformatie van regenwater naar zuiver drinkwater beoogt.

Aan de slag met het toestel 

Installatie van het toestel vond plaats in november 2017 in één stal. De naastliggende stal, die identiek dezelfde opbouw en inrichting heeft, dient als controle stal. Initieel is er gestart met beide stallen te voorzien van leidingwater al dan niet behandeld via het AgriSafe™ toestel. In tweede instantie is in de stal met het AgriSafe™ toestel vanaf de leeftijd van 3 weken het leidingwater vervangen door regenwater. Tot nu toe zijn 4 rondes op deze manier voorzien van drinkwater. Telkens zijn na reinigen, desinfecteren, bij start, tijdens de ronde en aan het einde van de ronde wateranalyses uitgevoerd.

Wachten op resultaten 

De resultaten van alle analyses sinds 2017, de aanpassingen in reiniging en desinfectie protocollen alsmede aanpassingen gedaan om het gerecupereerde regenwater in gebruik te nemen, zullen gepresenteerd worden op de sectordagen in maart 2019.

Onze sectordagen zijn verspreid over meerdere dagen zodat we in kleine groepen kunnen discussiëren over verschillende resultaten uit ons pluimveeonderzoek. Om de dialoog efficiënt te houden beperken we het aantal deelnemers per middag tot maximaal 15 personen. Snel inschrijven is dus de boodschap!

Sectordag Legkippen

Maandag 18 maart 2019 (Geel)
Dinsdag 19 maart 2019 (Tielt)
Dinsdag 26 maart 2019 (Geel)

Bekijk hier het programma

Sectordag Vleeskippen

Woensdag 20  maart 2019 (Geel)
Donderdag 21 maart 2019 (Tielt)
Maandag 25 maart 2019 (Geel)

Bekijk hier het programma

Voorafgaand aan de eigenlijke bijeenkomst was er de mogelijkheid voor de deelnemers om de pluimveestallen van het Proefbedrijf te bezichtigen. Rondleidingen werden verzorgd door Iris Van Dosselaer en Nathalie Sleeckx (Proefbedrijf Pluimveehouderij).

De bijeenkomst werd geopend door Jeroen Dewulf (Universiteit Gent). Het aantal deelnemers was 63 personen. Een deel hiervan was afkomstig uit een ander EU project (het DISARM project, een project voor ontwikkeling van een netwerk dat veehouders, dierenartsen, adviseurs, industrie en onderzoekers verbindt met als doel het komen tot goede praktijken voor de reductie van antibioticaresistentie).

Een eerste sessie van projectresultaten werd voorgesteld door Franca Jonquiere (Universiteit Utrecht) en Nele Caekebeke (Universiteit Gent). Hierbij werd het “livestock-adapted ADKAR” model voor coaching in de veehouderij uitgediept en werden ADKAR scores van ronde 1 en 2 gerapporteerd. Ook werd een voorbeeldbedrijf in meer detail besproken om de aanpak in de praktijk toe te lichten.

De voorlopige resultaten van de antibiotica-resistentiebepaling werden voorgesteld door Sien De Koster (Universiteit Antwerpen) en Moniek Ringenier (Universiteit Gent). Hieruit bleken grote verschillen in resistentie tussen de diersoorten en tussen de landen. De onderzoekers gaan nu verder met het analyseren van alle data om de verschillen beter te kunnen duiden.

Na het zien van de vele resultaten, was het tijd om deze tijdens een diner te verwerken en bediscussiëren met collega’s. Na de maaltijd ging de eerste workshop van start.

De eerste workshop werd gegeven door Tommy Van Limbergen (PeheStat), nog deels verbonden aan de Universiteit Gent maar grotendeels bezig met het verzamelen en verwerken van data in de pluimveehouderij. Door Tommy werd benadrukt dat een goede samenwerking en transparantie cruciaal is om vooruitgang te boeken op pluimveebedrijven. Het verzamelen van alle bedrijfsgegevens komt zowel de boer als zijn adviseurs ten goede.

Het laatste deel van de bijeenkomt werd verzorgd door Manon Houben (Gezondheidsdienst voor Dieren) en Merel Postma (Universiteit Gent) met een tweede workshop. Hierbij was het mogelijk de “livestock-adapted ADKAR” te bediscussiëren. Conclusie is dat veel dierenartsen bewust of onbewust de ADKAR methodiek al gebruiken in de dagelijkse praktijk.

Een afsluiting van de avond werd verzorgd door Arjan Stegeman (Universiteit Utrecht). Conclusie is dat coaching in alle takken van ons leven kunnen gebruikt worden om bepaalde veranderingen teweeg te brengen.

Project i-4-1-Health is gefinancierd binnen het Interreg V programma Vlaanderen-Nederland, het grensoverschrijdend samenwerkingsprogramma met financiële steun van het Europees Fonds voor de Regionale Ontwikkeling. Meer info: www.grensregio.eu.

Gezichten van het Platteland

Gedeputeerde voor Platteland Kathleen Helsen: “Elk jaar zetten wij vanuit de provincie expertise, mensen en middelen in om tientallen grote en kleine initiatieven op het platteland te ondersteunen. Maar het zijn de mensen op het terrein die een gezicht geven aan ons provinciale plattelandsbeleid. Het doet ons dan ook veel plezier dat zoveel actievelingen bereid zijn om samen met ons de handen uit de mouwen te steken en te bouwen aan een beter platteland voor iedereen.” In totaal waren er tientallen verenigingen en organisaties present: gaande van lokale besturen en socio-culturele verenigingen tot ondernemers en land- en tuinbouwers. “Allemaal delen ze eenzelfde passie, namelijk het behouden en het verstreken van een platteland waar het voor iedereen goed leven, wonen en werken is.”

Interactief en inspirerend programma

De hoofdingrediënten van deze Projectbrouwerij waren ervarings- en kennisuitwisseling. Gastgemeente Kasterlee stelde enkele van hun succesvolle projecten – zoals het erfgoedhuis en de Pompoenerie - voor. Enkele huidige projectleiders gaven tekst en uitleg bij de verschillende projectfasen die zij doorlopen hebben en de manier waarop hun projectidee geëvolueerd is doorheen het proces. Een team van experten hield dan weer nieuwe projectideeën tegen het licht. Voor extra ideeën konden de deelnemers plaatsnemen aan verschillende expertentafels waar ze van de experten én van elkaar konden leren.

“We hebben een interactief en inspirerend programma aangeboden en dat was te voelen doorheen deze Projectbrouwerij. Je voelde continu de dynamiek tussen de deelnemers en onze provinciale medewerkers en tal van nieuwe projectideeën werden gepitcht. Er waren ideeën om aan een landelijke molen een korte keten verhaal te koppelen, het platteland aantrekkelijker te maken door eye-catchers of een volledige site een nieuwe plattelandsbestemming te geven”, aldus gedeputeerde Kathleen Helsen.

Meer landbouw in LEADER

Met deze Projectbrouwerij werd de aftrap gegeven voor de nieuwe projectcampagne. Nog tot vrijdag 5 april kan iedereen een projectidee indienen. “Nieuw dit jaar is de verbreding van de LEADER-thema’s richting agrarische focus. Zo creëren we specifiek voor de land- en tuinbouwsector extra kansen op ons Antwerpse platteland. Het gaat onder meer over het landschap als energie-oogster en het aanleggen van groene verbindingen tussen dorp en platteland.”, aldus gedeputeerde Kathleen Helsen.

“Deze projecten zijn heel divers van aard,” licht gedeputeerde voor Plattelandsbeleid Kathleen Helsen toe. “Ze hebben gemeenschappelijk dat ze de hele gemeenschap ten goede komen en vaak zelfs het lokale niveau overschrijden. Ze komen ook allemaal tot stand door een intense samenwerking tussen het verenigingsleven, ondernemers, lokale besturen, enzovoort. Zonder plattelandssubsidie zouden ze veel moeilijker of zelfs helemaal niet van start kunnen gaan. We maken hier dus echt wel het verschil.”

Regionale accenten

De toegekende subsidiebedragen variëren van 16.000 euro tot 130.000 euro. Sommige projecten bestrijken de hele provincie. Zo ontwikkelt Innovatiesteunpunt een digitale tool om met participatietrajecten in dorpen voortaan ook de moeilijk bereikbaar doelgroep van jonge gezinnen en jongeren te bereiken en zal vzw RURANT zich toeleggen op het coachen van plattelandsondernemers, waardoor hun innovaties meer kans op slagen krijgen. Andere initiatieven zijn eerder lokaal of spitsen zich toe op een zeer specifieke regio.

In Lille wordt geïnvesteerd in landbouw- en plattelandseducatie voor kinderen met een autismespectrumstoornis. Dekenaat Zuiderkempen maakt van de ontwijdde en leegstaande kerk van Mol-Donk een multifunctionele ontmoetingsruimte via een box-in-box-constructie. Naast de molen van Weelde verschijnt een oude rosmolen, waar zaden in geplet worden tot olie. In Noeveren (Boom) bouwt Kempens Landschap de oude schrijnwerkerij op de EMAB-site om tot een toeristische onthaalpoort In Wuustwezel komen fluisterpalen te staan die het vertellen over de evolutie van het landschap. Vzw Tallaart onderzoekt in Koningshooikt hoe de samenwerking tussen zorg en landbouw tot een rendabel businessmodel kan leiden. In en om Sint-Katelijne-Waver wordt met een participatief proces gezocht naar oplossingen voor de waterproblematiek in de regio. Enzovoort.

Overzicht van alle projecten

Kom naar de projectbrouwerij

Dit voorjaar kan je weer nieuwe projectenaanvragen indienen. In totaal is daarvoor 2.465.793 euro beschikbaar. Tot en met 5 april kan je je projectidee indienen via platteland@provincieantwerpen.be .Check zeker ook de website van de provincie Antwerpen. Daar vind je ook alle praktische informatie en de juiste sjablonen. 

Nog beter is het om op vrijdagvoormiddag 8 februari naar De Projectbrouwerij te komen in domein De Putten in Kasterlee. De plattelandsexperten van de provincie Antwerpen zitten daar klaar om op al jouw vragen te antwoorden. Je krijgt er alle praktische informatie die je maar wenst, je leert er inspirerende voorbeelden kennen en je kunt er meteen op zoek gaan naar mogelijke projectpartners. Een echte aanrader dus!
Deelnemen aan De Projectbrouwerij is gratis, maar je schrijft best op voorhand in. Ook dat kan via de website van de provincie Antwerpen.

Agrobiodiversiteit is een hot item en door middel van een enquête zouden we te weten willen komen hoe melkveehouders in Vlaanderen hier tegenover staan. Wordt er een meerwaarde ervaren of is dit enkel iets wat wordt opgelegd? Is er een noodzaak voor het ontwikkelen van hulpmiddelen/tools die de landbouwer informatie kan geven omtrent agrobiodiversiteit? Graag hadden we hier antwoord op gekregen. Ben jij melkveehouder? Laat ons weten wat jij er van vindt:

https://provincieantwerpen.socratos.net/direct/3wQvX4ZvQGzuX9DD8ft3SdQMX

Heb je daarnaast ook een protocol voor de monitoring van uw transitiekoeien onder de vorm van

• a) ketosetesten op bloed of urine 
• b) (herkauw)activiteitsmeting
• c) automatische BHB-metingen in de melk met een Herd Navigator? 

Dan kan je je kandidaat stellen om mee te werken binnen een groep van 14 melkveebedrijven, waar we een stapje verder gaan en de transitie-index combineren met sensortechnologie en biomerkerbenadering.

Om je kandidaat te stellen, stuur je een mail met uw contactgegevens  en het type monitoring naar info@koesensor.be. In ruil krijg je als melkveehouder heel wat informatie over je transitiekoeien en kan je als één van de eersten leren werken met transitie indices.

Project: de transitieperiode als monitoringsvenster

De productiviteit van melkvee neemt alsmaar toe. Die hoge productiviteit brengt heel wat uitdagingen met zich mee, die zich vooral uiten rondom het kalven. Deze kritische periode van 60 tot 90 dagen wordt de transitieperiode genoemd.

Door het multifactoriële karakter van de transitieproblemen heeft deze periode economisch gezien een grote impact. De verliezen kunnen veelal toegewezen worden aan een deel van de melkkoeien in de kudde, die metabool en nutritioneel onvoldoende veerkrachtig zijn om de transitieperiode succesvol door te komen. Toch hebben veehouders momenteel geen kengetal om het transitiesucces van hun dieren te kunnen inschatten. UGent, KU Leuven, ILVO, Hooibeekhoeve en Inagro starten daarom het VLAIO LA-traject “De transitieperiode als monitoringsvenster voor de nutritionele en metabole veerkracht van hoogproductief melkvee”, kortweg ‘Veerkracht’.

Het doel van dit project is om veehouders tools aan te reiken om het transitiesucces van individuele dieren dynamisch te kunnen opvolgen. Deze tools moeten het mogelijk maken om risicodieren te detecteren en gericht (preventieve) maatregelen te nemen. Dit zal er voor zorgen dat de productiviteit en het dierenwelzijn toenemen en de economische verliezen tijdens de transitieperiode beperkt worden.

Dergelijke tool bestaat al in Amerika. Daar werd een ‘Transition Cow Index (TCI)’ ontwikkeld om op een objectieve manier de effectiviteit van het transitiemanagement te evalueren, zowel binnen een bedrijf als tussen verschillende bedrijven onderling. In deze tool worden de productiegegevens uit de vorige lactatie gebruikt om de huidige lactatie op te volgen en problemen snel te detecteren. De tool gaat uit van een verwachte melkgift, die met de gerealiseerde melkgift kan worden vergeleken. Hieruit wordt vervolgens een transitie-index berekend. Binnen het Veerkracht-project zal een individuele transitie index (ITI) ontwikkeld worden voor Vlaanderen door het Amerikaanse model aan te passen en te optimaliseren. De transitie-indices zullen geïmplementeerd en gevalideerd worden op 50 Vlaamse melkveebedrijven.