Sinds 2017 wordt er op het Proefbedrijf Pluimveehouderij intensief gewerkt om de drinkwaterkwaliteit bij de braadkuikens te garanderen. Hiervoor is eerst gekeken naar de waterkwaliteit op meerdere plaatsen bij start, tijdens en op het einde van de ronde. Vervolgens zijn meerdere protocollen voor reinigen en desinfecteren uitgetest alsmede het stabiliseren van de waterkwaliteit tijdens de ronde. Hiervoor zijn commercieel beschikbare chemische producten gebruikt.

2017: overstap naar regenwater 

Het Proefbedrijf Pluimveehouderij, kan indien gewenst, gerecupereerd regenwater inzetten als waterbron. Echter ontbrak de technologie om dit regenwater om te zetten in kwalitatief drinkwater voor de vleeskuikens

In het kader van het demonstratieproject is een samenwerking aangegaan met de Ierse firma H2OZONE. Deze laatste ontwikkelden AgriSafe™, een toestel dat via een UV-lamp, ozongenerator en bijkomende filtratie een duurzame milieuvriendelijke transformatie van regenwater naar zuiver drinkwater beoogt.

Aan de slag met het toestel 

Installatie van het toestel vond plaats in november 2017 in één stal. De naastliggende stal, die identiek dezelfde opbouw en inrichting heeft, dient als controle stal. Initieel is er gestart met beide stallen te voorzien van leidingwater al dan niet behandeld via het AgriSafe™ toestel. In tweede instantie is in de stal met het AgriSafe™ toestel vanaf de leeftijd van 3 weken het leidingwater vervangen door regenwater. Tot nu toe zijn 4 rondes op deze manier voorzien van drinkwater. Telkens zijn na reinigen, desinfecteren, bij start, tijdens de ronde en aan het einde van de ronde wateranalyses uitgevoerd.

Wachten op resultaten 

De resultaten van alle analyses sinds 2017, de aanpassingen in reiniging en desinfectie protocollen alsmede aanpassingen gedaan om het gerecupereerde regenwater in gebruik te nemen, zullen gepresenteerd worden op de sectordagen in maart 2019.

Onze sectordagen zijn verspreid over meerdere dagen zodat we in kleine groepen kunnen discussiëren over verschillende resultaten uit ons pluimveeonderzoek. Om de dialoog efficiënt te houden beperken we het aantal deelnemers per middag tot maximaal 15 personen. Snel inschrijven is dus de boodschap!

Sectordag Legkippen

Maandag 18 maart 2019 (Geel)
Dinsdag 19 maart 2019 (Tielt)
Dinsdag 26 maart 2019 (Geel)

Bekijk hier het programma

Sectordag Vleeskippen

Woensdag 20  maart 2019 (Geel)
Donderdag 21 maart 2019 (Tielt)
Maandag 25 maart 2019 (Geel)

Bekijk hier het programma

Voorafgaand aan de eigenlijke bijeenkomst was er de mogelijkheid voor de deelnemers om de pluimveestallen van het Proefbedrijf te bezichtigen. Rondleidingen werden verzorgd door Iris Van Dosselaer en Nathalie Sleeckx (Proefbedrijf Pluimveehouderij).

De bijeenkomst werd geopend door Jeroen Dewulf (Universiteit Gent). Het aantal deelnemers was 63 personen. Een deel hiervan was afkomstig uit een ander EU project (het DISARM project, een project voor ontwikkeling van een netwerk dat veehouders, dierenartsen, adviseurs, industrie en onderzoekers verbindt met als doel het komen tot goede praktijken voor de reductie van antibioticaresistentie).

Een eerste sessie van projectresultaten werd voorgesteld door Franca Jonquiere (Universiteit Utrecht) en Nele Caekebeke (Universiteit Gent). Hierbij werd het “livestock-adapted ADKAR” model voor coaching in de veehouderij uitgediept en werden ADKAR scores van ronde 1 en 2 gerapporteerd. Ook werd een voorbeeldbedrijf in meer detail besproken om de aanpak in de praktijk toe te lichten.

De voorlopige resultaten van de antibiotica-resistentiebepaling werden voorgesteld door Sien De Koster (Universiteit Antwerpen) en Moniek Ringenier (Universiteit Gent). Hieruit bleken grote verschillen in resistentie tussen de diersoorten en tussen de landen. De onderzoekers gaan nu verder met het analyseren van alle data om de verschillen beter te kunnen duiden.

Na het zien van de vele resultaten, was het tijd om deze tijdens een diner te verwerken en bediscussiëren met collega’s. Na de maaltijd ging de eerste workshop van start.

De eerste workshop werd gegeven door Tommy Van Limbergen (PeheStat), nog deels verbonden aan de Universiteit Gent maar grotendeels bezig met het verzamelen en verwerken van data in de pluimveehouderij. Door Tommy werd benadrukt dat een goede samenwerking en transparantie cruciaal is om vooruitgang te boeken op pluimveebedrijven. Het verzamelen van alle bedrijfsgegevens komt zowel de boer als zijn adviseurs ten goede.

Het laatste deel van de bijeenkomt werd verzorgd door Manon Houben (Gezondheidsdienst voor Dieren) en Merel Postma (Universiteit Gent) met een tweede workshop. Hierbij was het mogelijk de “livestock-adapted ADKAR” te bediscussiëren. Conclusie is dat veel dierenartsen bewust of onbewust de ADKAR methodiek al gebruiken in de dagelijkse praktijk.

Een afsluiting van de avond werd verzorgd door Arjan Stegeman (Universiteit Utrecht). Conclusie is dat coaching in alle takken van ons leven kunnen gebruikt worden om bepaalde veranderingen teweeg te brengen.

Project i-4-1-Health is gefinancierd binnen het Interreg V programma Vlaanderen-Nederland, het grensoverschrijdend samenwerkingsprogramma met financiële steun van het Europees Fonds voor de Regionale Ontwikkeling. Meer info: www.grensregio.eu.

Gezichten van het Platteland

Gedeputeerde voor Platteland Kathleen Helsen: “Elk jaar zetten wij vanuit de provincie expertise, mensen en middelen in om tientallen grote en kleine initiatieven op het platteland te ondersteunen. Maar het zijn de mensen op het terrein die een gezicht geven aan ons provinciale plattelandsbeleid. Het doet ons dan ook veel plezier dat zoveel actievelingen bereid zijn om samen met ons de handen uit de mouwen te steken en te bouwen aan een beter platteland voor iedereen.” In totaal waren er tientallen verenigingen en organisaties present: gaande van lokale besturen en socio-culturele verenigingen tot ondernemers en land- en tuinbouwers. “Allemaal delen ze eenzelfde passie, namelijk het behouden en het verstreken van een platteland waar het voor iedereen goed leven, wonen en werken is.”

Interactief en inspirerend programma

De hoofdingrediënten van deze Projectbrouwerij waren ervarings- en kennisuitwisseling. Gastgemeente Kasterlee stelde enkele van hun succesvolle projecten – zoals het erfgoedhuis en de Pompoenerie - voor. Enkele huidige projectleiders gaven tekst en uitleg bij de verschillende projectfasen die zij doorlopen hebben en de manier waarop hun projectidee geëvolueerd is doorheen het proces. Een team van experten hield dan weer nieuwe projectideeën tegen het licht. Voor extra ideeën konden de deelnemers plaatsnemen aan verschillende expertentafels waar ze van de experten én van elkaar konden leren.

“We hebben een interactief en inspirerend programma aangeboden en dat was te voelen doorheen deze Projectbrouwerij. Je voelde continu de dynamiek tussen de deelnemers en onze provinciale medewerkers en tal van nieuwe projectideeën werden gepitcht. Er waren ideeën om aan een landelijke molen een korte keten verhaal te koppelen, het platteland aantrekkelijker te maken door eye-catchers of een volledige site een nieuwe plattelandsbestemming te geven”, aldus gedeputeerde Kathleen Helsen.

Meer landbouw in LEADER

Met deze Projectbrouwerij werd de aftrap gegeven voor de nieuwe projectcampagne. Nog tot vrijdag 5 april kan iedereen een projectidee indienen. “Nieuw dit jaar is de verbreding van de LEADER-thema’s richting agrarische focus. Zo creëren we specifiek voor de land- en tuinbouwsector extra kansen op ons Antwerpse platteland. Het gaat onder meer over het landschap als energie-oogster en het aanleggen van groene verbindingen tussen dorp en platteland.”, aldus gedeputeerde Kathleen Helsen.

“Deze projecten zijn heel divers van aard,” licht gedeputeerde voor Plattelandsbeleid Kathleen Helsen toe. “Ze hebben gemeenschappelijk dat ze de hele gemeenschap ten goede komen en vaak zelfs het lokale niveau overschrijden. Ze komen ook allemaal tot stand door een intense samenwerking tussen het verenigingsleven, ondernemers, lokale besturen, enzovoort. Zonder plattelandssubsidie zouden ze veel moeilijker of zelfs helemaal niet van start kunnen gaan. We maken hier dus echt wel het verschil.”

Regionale accenten

De toegekende subsidiebedragen variëren van 16.000 euro tot 130.000 euro. Sommige projecten bestrijken de hele provincie. Zo ontwikkelt Innovatiesteunpunt een digitale tool om met participatietrajecten in dorpen voortaan ook de moeilijk bereikbaar doelgroep van jonge gezinnen en jongeren te bereiken en zal vzw RURANT zich toeleggen op het coachen van plattelandsondernemers, waardoor hun innovaties meer kans op slagen krijgen. Andere initiatieven zijn eerder lokaal of spitsen zich toe op een zeer specifieke regio.

In Lille wordt geïnvesteerd in landbouw- en plattelandseducatie voor kinderen met een autismespectrumstoornis. Dekenaat Zuiderkempen maakt van de ontwijdde en leegstaande kerk van Mol-Donk een multifunctionele ontmoetingsruimte via een box-in-box-constructie. Naast de molen van Weelde verschijnt een oude rosmolen, waar zaden in geplet worden tot olie. In Noeveren (Boom) bouwt Kempens Landschap de oude schrijnwerkerij op de EMAB-site om tot een toeristische onthaalpoort In Wuustwezel komen fluisterpalen te staan die het vertellen over de evolutie van het landschap. Vzw Tallaart onderzoekt in Koningshooikt hoe de samenwerking tussen zorg en landbouw tot een rendabel businessmodel kan leiden. In en om Sint-Katelijne-Waver wordt met een participatief proces gezocht naar oplossingen voor de waterproblematiek in de regio. Enzovoort.

Overzicht van alle projecten

Kom naar de projectbrouwerij

Dit voorjaar kan je weer nieuwe projectenaanvragen indienen. In totaal is daarvoor 2.465.793 euro beschikbaar. Tot en met 5 april kan je je projectidee indienen via platteland@provincieantwerpen.be .Check zeker ook de website van de provincie Antwerpen. Daar vind je ook alle praktische informatie en de juiste sjablonen. 

Nog beter is het om op vrijdagvoormiddag 8 februari naar De Projectbrouwerij te komen in domein De Putten in Kasterlee. De plattelandsexperten van de provincie Antwerpen zitten daar klaar om op al jouw vragen te antwoorden. Je krijgt er alle praktische informatie die je maar wenst, je leert er inspirerende voorbeelden kennen en je kunt er meteen op zoek gaan naar mogelijke projectpartners. Een echte aanrader dus!
Deelnemen aan De Projectbrouwerij is gratis, maar je schrijft best op voorhand in. Ook dat kan via de website van de provincie Antwerpen.

Agrobiodiversiteit is een hot item en door middel van een enquête zouden we te weten willen komen hoe melkveehouders in Vlaanderen hier tegenover staan. Wordt er een meerwaarde ervaren of is dit enkel iets wat wordt opgelegd? Is er een noodzaak voor het ontwikkelen van hulpmiddelen/tools die de landbouwer informatie kan geven omtrent agrobiodiversiteit? Graag hadden we hier antwoord op gekregen. Ben jij melkveehouder? Laat ons weten wat jij er van vindt:

https://provincieantwerpen.socratos.net/direct/3wQvX4ZvQGzuX9DD8ft3SdQMX

Heb je daarnaast ook een protocol voor de monitoring van uw transitiekoeien onder de vorm van

• a) ketosetesten op bloed of urine 
• b) (herkauw)activiteitsmeting
• c) automatische BHB-metingen in de melk met een Herd Navigator? 

Dan kan je je kandidaat stellen om mee te werken binnen een groep van 14 melkveebedrijven, waar we een stapje verder gaan en de transitie-index combineren met sensortechnologie en biomerkerbenadering.

Om je kandidaat te stellen, stuur je een mail met uw contactgegevens  en het type monitoring naar info@koesensor.be. In ruil krijg je als melkveehouder heel wat informatie over je transitiekoeien en kan je als één van de eersten leren werken met transitie indices.

Project: de transitieperiode als monitoringsvenster

De productiviteit van melkvee neemt alsmaar toe. Die hoge productiviteit brengt heel wat uitdagingen met zich mee, die zich vooral uiten rondom het kalven. Deze kritische periode van 60 tot 90 dagen wordt de transitieperiode genoemd.

Door het multifactoriële karakter van de transitieproblemen heeft deze periode economisch gezien een grote impact. De verliezen kunnen veelal toegewezen worden aan een deel van de melkkoeien in de kudde, die metabool en nutritioneel onvoldoende veerkrachtig zijn om de transitieperiode succesvol door te komen. Toch hebben veehouders momenteel geen kengetal om het transitiesucces van hun dieren te kunnen inschatten. UGent, KU Leuven, ILVO, Hooibeekhoeve en Inagro starten daarom het VLAIO LA-traject “De transitieperiode als monitoringsvenster voor de nutritionele en metabole veerkracht van hoogproductief melkvee”, kortweg ‘Veerkracht’.

Het doel van dit project is om veehouders tools aan te reiken om het transitiesucces van individuele dieren dynamisch te kunnen opvolgen. Deze tools moeten het mogelijk maken om risicodieren te detecteren en gericht (preventieve) maatregelen te nemen. Dit zal er voor zorgen dat de productiviteit en het dierenwelzijn toenemen en de economische verliezen tijdens de transitieperiode beperkt worden.

Dergelijke tool bestaat al in Amerika. Daar werd een ‘Transition Cow Index (TCI)’ ontwikkeld om op een objectieve manier de effectiviteit van het transitiemanagement te evalueren, zowel binnen een bedrijf als tussen verschillende bedrijven onderling. In deze tool worden de productiegegevens uit de vorige lactatie gebruikt om de huidige lactatie op te volgen en problemen snel te detecteren. De tool gaat uit van een verwachte melkgift, die met de gerealiseerde melkgift kan worden vergeleken. Hieruit wordt vervolgens een transitie-index berekend. Binnen het Veerkracht-project zal een individuele transitie index (ITI) ontwikkeld worden voor Vlaanderen door het Amerikaanse model aan te passen en te optimaliseren. De transitie-indices zullen geïmplementeerd en gevalideerd worden op 50 Vlaamse melkveebedrijven.

De theezakjesmethode is gebaseerd op de verschillende afbraaksnelheid van groene thee en rooibosthee. Groene thee breekt heel gemakkelijk af, rooibosthee moeilijk. Deze worden naast elkaar ingegraven en blijven gedurende 90 dagen in de grond. Daarna wordt het gewicht van beide bepaald en de decompositiefactor k wordt berekend. Hoe groter, hoe sneller de decompositie of afbraak gebeurt en dus hoe actiever het microbiële bodemleven. Meer informatie over de theezakjesmethode kan je vinden op http://www.teatime4science.org/.

Aangezien de methode voor Hooibeekhoeve voordien niet gekend was, wisten we niet wat voor resultaten we mochten verwachten. We besloten de theezakjes in te graven in de demoproef rond bodembewerkingssystemen en deze rond groenbedekkers. In de grafieken zie je de gemiddelde waardes weergegeven, maar let op met de interpretatie, want we zagen een grote spreiding van de resultaten binnen 1 type bodembewerking of groenbedekker.

Je zou denken dat er van de theezakjes na 90 dagen in de grond weinig overblijft. Toch waren deze nog bijna allemaal in goede staat. Slechts enkele waren beschadigd waardoor de inhoud niet meer gewogen kon worden. Ook was er een opvallend verschil tussen de groene thee en de rooibosthee, zoals je op de foto kan zien.

Een eerste toepassing van deze methode leerde ons dat de spreiding op de resultaten vrij groot is. Daarom willen we volgende groeiseizoen meer zakjes per bodembewerking of groenbedekker ingraven, zodat we hier meer inzicht in krijgen. Het is ook aanneembaar dat het vreemde teeltseizoen van 2018 geen representatief beeld geeft. Wordt vervolgd…

Voor de chemische kenmerken wordt gekeken naar de bodemanalyse. Samen met de landbouwer wordt ook het veld op getrokken om de fysische en biologische toestand van de bodem te bekijken. Zo wordt aandacht geschonken aan plasvorming, beworteling en bodemstructuur enerzijds en (restanten van) regenwormen en microbieel bodemleven anderzijds.

Samen aan de slag

In een handig overzicht wordt duidelijk waar de kwaliteiten van de bodem liggen en waar er nog werk aan de winkel is. We bekijken niet enkel de resultaten, maar gaan ook op zoek naar de oorzaken. Samen met de landbouwer wordt bekeken hoe deze verbeterd kunnen worden en hoe je zelf de bodemkwaliteit kan monitoren. Daarbij wordt rekening gehouden met een beter organische stofgehalte, een betere bodemstructuur en een gezondere nutriëntenmix. Zo zorgen we voor een bodem die weerbaarder is tegen extreme weersomstandigheden en plagen.

Landbouwers die willen werken aan de bodemkwaliteit kunnen rekenen op gratis advies van een kennispendelaar. Neem gerust contact op met katrien.geudens@provincieantwerpen.be of gert.vandeven@provincieantwerpen.be.

Wil je op de hoogte blijven van alles wat gebeurt binnen dit project? Neem dan zeker een kijkje op www.levendebodem.eu!

Hou je kippen in je kippenhok of in een stal? Dan zijn moet je steeds alert zijn voor de aanwezigheid van bloedluizen. Want je kan ze maar moeilijk buitenhouden. Maar liefst 90% van de kippenbedrijven in Noord-West Europa zijn besmet met bloedluizen. Dit leidt tot een verlies van meer dan 100 miljoen euro per jaar.

Bloedluizen zijn een grote bedreiging voor het welzijn van onze kippen. ‘s Nachts zuigen ze het bloed uit de kippen met bloedarmoede, geen eieren en soms zelfs de dood tot gevolg. Omdat schadelijke bestrijdingsmiddelen al geruime tijd niet meer gebruikt worden in de pluimveesector, is de vraag naar duurzame alternatieven enorm.

Gedeputeerde voor Landbouw Ludwig Caluwé: “Ondanks 20 jaar doorgedreven onderzoek door het Proefbedrijf Pluimveehouderij is er geen enkele duurzame bestrijdingsmethode gevonden die alle bloedluizen kan verwijderen. Daarom gaan we vandaag niet langer op zoek naar het ultieme bestrijdingsmiddel, maar wel naar de ultieme combinatie van bestrijdingsmethoden. Uit de eerste onderzoeksresultaten blijkt alvast dat we - door het combineren van onze sterkste methoden - bloedluizen veel efficiënter kunnen bestrijden dan met eender welk afzonderlijk middel.”

Kennis en onderzoek op topsnelheid

Wereldwijd zijn ook andere onderzoeksinstellingen - los van elkaar - op zoek naar die meest ultieme combinatie. Het Proefbedrijf Pluimveehouderij is er nu in geslaagd om 8 van die internationale onderzoeksinstellingen te verenigen in één groot, ambitieus Interreg-project ‘Mite-control’. Samen hebben ze de ambitie om op vrij korte termijn de meest efficiënte bestrijdingsstrategie te vinden.

‘Een hoge ambitie die perfect haalbaar is dankzij onze unieke transnationale samenwerking op gebied van kennis en onderzoeksniveaus. Met dit Interreg-project brengen we immers partners samen die experimenteel onderzoek uitvoeren in labo’s met partners die praktijkonderzoek uitvoeren in pluimveestallen en pluimveehouders die aan de slag gaan in hun eigen stallen. Door nauw contact met elkaar te houden, kunnen we elkaars onderzoek versterken én de doorlooptijd versnellen waardoor we veel sneller grootse resultaten kunnen boeken”, aldus gedeputeerde Ludwig Caluwé.

Aan de slag met onderzoekers en pluimveehouders

De volgende vier jaar gaat het Proefbedrijf Pluimveehouderij – samen met zijn 5 partners – aan de slag. Eerst zal in labo’s gezocht worden naar de beste combinatiestrategieën voordat ze worden uitgetest op het Proefbedrijf Pluimveehouderij. Finaal zullen de succesvolle strategieën ook uitgetest worden bij verschillende pluimveehouders in Vlaanderen, Frankrijk en Groot-Brittannië. Geïnteresseerde pluimveehouders kunnen zich hiervoor kandidaat stellen bij het Proefbedrijf Pluimveehouderij.

Het Interegg-project MiteControl is het zoveelste grote project dat de praktijkbedrijven van de provincie Antwerpen binnenhalen via hun samenwerkingsverband Aghrant.

Van veel te nat naar veel te droog

Het teeltseizoen startte in de Kempen wel aan de natte kant. Vooral in april viel er duidelijk meer neerslag dan gemiddeld. De veldwerkzaamheden moesten hierdoor uitgesteld worden of gebeurde in niet de meest optimale omstandigheden. Door de op dat moment nog vochtige grond maakte dat de jonge maisplanten niet direct genoodzaakt waren om diep te gaan wortelen, wat bijvoorbeeld in 2017 wel het geval was.

Na 1 juni viel er nagenoeg geen regen meer en kregen we te maken met zomerse temperaturen. Naarmate de periode van warm en droog bleef duren, begon de gewasgroei te stagneren.

Gras

Opbrengstverlies bij grassnedes

In juni-augustus werd er nauwelijks nog gras gemaaid De meeste bedrijven kunnen rekenen op een uitstekende eerste snede van 2018. In juni-juli en augustus werd er echter nauwelijks nog gras gemaaid. In september kon op de meeste plaatsen het gras wat herstellen en kon er ondanks de aanhoudende droogte een normale snede gemaaid worden. Los van de kwaliteit zijn er opbrengstverliezen van 25% tot 50% over het ganse seizoen.

Grote impact op de zode

Niet te onderschatten is echter het effect op de zode : soms is deze volledig veronkruid en zal men in 2019 eerder dan gepland kiezen voor een andere teelt.  Grasland vernieuwen is niet goedkoop en een jonge zode betekent altijd minder opbrengst, zeker doordat het jong ingezaaide grasland het op vele plaatsen zeer moeilijk heeft bij de opkomst.   

Mais

Wat de mais betreft was het beeld heel divers. Op sommige plaatsen bleef de mais klein en ijl en was de schade duidelijk. Op andere plaatsen stond er een ogenschijnlijk normaal ontwikkeld gewas. Het gebrek aan neerslag, maar vooral de hoge temperaturen, zorgde echter dat de kolfzetting en  bevruchting en de kolfvulling ondermaats bleef. Sommige planten hadden zelfs geen kolf. Aangezien de kolf ca 50% van de opbrengst maakt, bleef de opbrengst op heel wat percelen achter.

Stormachtige weer half augustus deed de mais bovendien nog legeren. Bovendien rijpte zulke mais niet of moeilijk af, waardoor er bij lage DS-percentages werd geoogst.  

Resultaten van Hooibeekhoeve

Net als in de praktijk waren de effecten van de warme droge weer ook te merken op de proefvelden van de Hooibeekhoeve. Een aantal van de proefvelden werden niet geoogst omwille van te sterke droogteschade en/of legering. Andere velden werden wel geoogst, en dan vooral de meerjarige proeven of diegene met een invloed op de bodem. Op deze manier krijgen we een goed beeld van de impact van de weer onder diverse teeltomstandigheden.

Opbrengen van kuil- en korrelmaïs

Op 22 augustus startte de oogst van de proefvelden mais, op 5 oktober was de oogst afgerond. Wat de kuilmais betreft lagen de opbrengsten tussen de 4,5 ton DS/ha en 16,5 ton DS/ha het droge stofpercentage varieerde van 22% tot 37%, afhankelijk van het gesteld was met de kolven. Sommige proeven vertoonde immers bijna 100% kolfloze planten.

Voor de korrelmaisproeven varieerde de opbrengst van 400 kg per ha tot 9.5 ton/ha. Vergelijken we dit met de normale jaren kunnen we spreken van opbrengstverliezen van 20 tot 100%, met zeer veel verschillen binnen en tussen de percelen. Vergeleken met het andere rampjaar 2016 kan er gesteld worden dat de schade in 2018 groter is.  Door het ontbreken van de kolven of een slechte kolfvulling is de voederwaarde ook een tegenvaller. De cijfers hieromtrent zijn nog niet bekend.

Voederbieten

Wat de voederbieten betreft lijken de opbrengsten van de proeven zo’n 20-40% lager te liggen dan in 2017.

De resultaten van 2018 zullen in elk geval met de nodige omzichtigheid moeten worden geïnterpreteerd.

Voederbietendag

Zo geven voederbieten een hoge voederwaardeopbrengst, vormen ze een smakelijk voer voor de runderen, is het een robuuste teelt, welke zich goed kan herpakken na extreme weersomstandigheden en geven ze een laag N-residu. Langs de andere kant vraagt de bietenteelt extra aandacht voor bemesting en onkruidbestrijding. Op 9 november 2018 hield Hooibeekhoeve een voederbietendag in Herenthout. Het werd een boeiende namiddag met 3 sprekers en een veldbezoek.

Hoe bieten bewaren en vervoederen?

Johan de Boever (ILVO dier) gaf meer uitleg over het vervoederen van de bieten. Wat we hierbij vooral onthouden is dat de opneembaarheid van de bieten ligt tussen die van klassieke ruwvoeders en krachtvoerder en dat zodoende door in te zetten op voederbieten kan worden bespaard op de krachtvoeders. De bieten kunnen in open lucht bewaard worden tot maart. Let hierbij op dat ze bij het ontbladeren niet ontkopt worden en bescherm de bieten tegen temperatuurstijgingen (met een strolaag) en vorst (met plasticfolie). De bieten kunnen echter ook verwerkt worden in mengkuilen. Hierbij worden ze best gesneden en laagsgewijs tussen de mais gebracht. De bewaring van deze kuilen is even goed als bij een zuivere maiskuil. Het uitkuilen en vervoederen van deze mengkuilen verloopt zonder problemen en de mengkuil heeft een positief effect op de melkvet- en melkeiwitproductie. Het maken van deze kuil vraagt wel de nodige voorbereiding en planning.

Rassenkeuze

Oplettendheid is nodig bij de keuze van het ras: zorg voor een Rhizoctonia-tolerant ras! Eva Pannecoucque (ILVO plant) toonde hoe de beschrijvende en aanbevelende rassenlijst van België tot stand komt. Voorlopig staan hierop slechts 7 rassen. De lijst geeft informatie over resistentie, % DS, DS en verse opbrengst / ha, tarra, aandeel vertakte bieten, schieter resistentie en Rhizoctonia-tolerantie. Ook in de buurlanden worden rassenlijsten opgesteld, welke zeker het bekijken waard zijn in de zoektocht naar een geschikt ras.

Rhizoctonia

Rhizoctonia blijft het grote hekelpunt bij de keuze voor voederbieten. Eva Wambacq (HoGent) leerde ons dat de keuze van het ras hierbij belangrijk is, maar zeker niet de enige factor die telt. Op de temperatuur en regenval hebben we weinig invloed, maar ook de bodemgesteldheid speelt een rol. Zo zorgen bodemverdichting, hoge bodemvochtigheid en geringe pH voor verzwakking van de planten met een hogere gevoeligheid tot gevolg. De uitbreiding van de schimmel wordt versneld door de aanwezigheid van niet-verteerd organisch materiaal, beschadiging van planten en de aanwezigheid van veel stikstof in de bodem. Besteed bij de teeltrotatie aandacht aan de vatbaarheid van de verschillende plantensoorten voor Rhizoctonia, want (voeder)bieten zijn niet de enige! Breng geen grond van besmette percelen op je akker en let ook op met de verspreiding via machines en irrigatie.

Op het veld

Tijdens het veldbezoek werd de rassenproef die in Herenthout werd aangelegd, bezocht. Naast deze proef lag ook een bemestingsproef waar er diverse soorten dierlijke mest en compost zijn toegepast. Er waren grote bovengrondse verschillen tussen de plots, maar we hebben al geleerd dat deze niet steeds een juist beeld geven over wat er onder de grond gebeurt. Nog even wachten dus op de resultaten. Op het omliggende veld waren de bietenrooier en bietensnijder aan het werk en konden vragen gesteld worden aan de loonwerker.

Meer info?

Wie alles nog eens graag naleest, kan terecht op de website van het Landbouwcentrum voor Voedergewassen vzw (www.lcvzw.be). Hierop vind je de gebruikte presentaties van de verschillende sprekers en ook de brochure “Voederbieten: Teelt, mechanisatie en mengkuilen – een update” welke veel praktische richtlijnen geeft.