Skip to main content

Kleine Landschapselementen

Kleine landschapselementen of KLE’s zijn letterlijk wat hun naam doet vermoeden. Kleine natuurlijke elementjes in het landschap: bomenrijen, houtkanten, dreven, knotbomen, hagen en heggen, grachten, poelen, kleine bosjes … Kleine landschapselementen maken het landschap en bepalen hoe het eruitziet. Toch merken we dat ze onder druk staan en verdwijnen. Ze zijn belangrijk voor de mens en vormen stapstenen voor plant en dier.

We willen dan ook volop inzetten om kleine landschapselementen te herstellen en opnieuw aan te planten. Je leest hier alles over de houtige KLE’s (bomenrijen, houtkanten hagen en heggen) en onze ondersteuning errond.

Snel aan de slag?

Het nut van KLE’s, voor mens en dier

Vroeger boden KLE’s in de eerste plaats gebruiksnut. Ze vormden een fysieke afscheiding: van eigendommen en voor vee. Ze begeleidden wegen, markeerden belangrijke punten, vormden bakens in het landschap. Ze zorgden voor brandhout, geriefhout, extra voedsel voor mens en dier. Ze beschermden ook tegen zon, wind, plagen. En boden een thuis voor nuttige planten, insecten en andere dieren. Het beheer was dan ook vooral gericht op het verkrijgen van die voordelen. Ook vandaag bieden KLE's ons nog heel wat voordelen.

Niet enkel mensen halen heel wat voordelen uit KLE’s, ook planten en dieren maken er dankbaar gebruik van. Kleine landschapselementen zijn voor hen namelijk echte stapstenen doorheen het landschap. Voor sommige soorten als volwaardig leefgebied, voor anderen als rustpunt op doortocht. 

Het is ook belangrijk dat er genoeg variatie zit in de kleine landschapselementen die je terugvindt. Niet alleen omdat we het vaak prettiger vinden dat het landschap gevarieerd is. Maar zeker ook voor de biodiversiteit. Niet elke soort is tevreden met een poel of knotboom. Ze moeten er een onderkomen, voedsel en soortgenoten vinden.  

Hoe gevarieerder het landschap en de elementen, hoe meer dieren- en plantensoorten we terugvinden. Die variatie kan je ook bekomen via het beheer, door niet alle knotbomen in hetzelfde jaar te knotten bijvoorbeeld.

Het beschermd landschapselement knotpopulier begrenst een weg en een perceel in Boechout (Uit de inventaris onroerend erfgoed © Geert Van der Linden)

Ook troeven voor landbouw

De provincie Antwerpen en de Regionale Landschappen bieden een Loket Onderhoud Buitendiensten (LOB) aan met veel voordelen voor zowel publieke spelers als particuliere eigenaars waaronder landbouwers. 0ntdek de troeven in dit filmpje!

Werken aan het landschap

In de onderliggende webpagina's hebben we ons toegespitst op de lijnvormige en houtige kleine landschapselementen (KLE’s). We behandelen bomenrijen, houtkanten, dreven, hagen en heggen. Enerzijds belichten we houtige KLE's en hun belang. Anderzijds bieden we een aantal concrete tools om hiermee aan de slag te gaan. Voor meer informatie over andere KLE's zoals bijvoorbeeld bermen verwijzen we je graag door.

Inge Vermeulen
Functie
Adviseur Biodiversiteit, Trage Wegen en Ecosysteemdiensten
Telefoon
03 240 59 83

Gerelateerd aanbod

  • Landschapsbeelden De landschapsbeelden biodiversiteit stellen groene infrastructuur voor die past bij het landschap van jouw stad of gemeente.