Eindeloos veel inspiratie voor leuke en leerrijke activiteiten, dat vind je in de gloednieuwe activiteitenbrochure van de Provinciale Groendomeinen Regio Antwerpen (PGRA). Kom gezellig buiten, want ook in 2020 is er weer verrassend veel te doen!

Het aanbod van de provinciale groendomeinen is zoals altijd plezant, vaak educatief en zeer divers. Sportievelingen, mensen met groene vingers, kindjes die graag dieren aaien, liefhebbers van rozen, sprookjesfans … wie wil genieten, vindt in de programmabrochure vast iets naar z’n meug. Je verneemt erin meteen ook vanaf wanneer je online kan inschrijven.

Dit boekje boordevol plezierige activiteiten kun je gratis afhalen elke dag tussen zonsopgang en zonsondergang in de provinciale groendomeinen Rivierenhof (Deurne), Vrieselhof (Ranst) en Kesselse Heide (Nijlen). 

• Domeinwachters Rivierenhof, Turnhoutsebaan 246 in 2100 Deurne
• Domeinwachters Kesselse Heide, Vaerestraat 4 in 2560 Nijlen
• Domeinwachter Vrieselhof, Schildesteenweg 95 in 2520 Ranst (Oelegem)

Je kan de activiteitenkalender ook online lezen via https://tinyurl.com/yfe26wgo.

Graag tot binnenkort!

Eindeloos veel inspiratie voor leuke en leerrijke activiteiten, dat vind je in de gloednieuwe activiteitenbrochure van de Provinciale Groendomeinen Regio Antwerpen (PGRA). Kom gezellig buiten, want ook in 2020 is er weer verrassend veel te doen!

Het aanbod van de provinciale groendomeinen is zoals altijd plezant, vaak educatief en zeer divers. Sportievelingen, mensen met groene vingers, kindjes die graag dieren aaien, liefhebbers van rozen, sprookjesfans … wie wil genieten, vindt in de programmabrochure vast iets naar z’n meug. Je verneemt erin meteen ook vanaf wanneer je online kan inschrijven.

Dit boekje boordevol plezierige activiteiten kun je gratis afhalen elke dag tussen zonsopgang en zonsondergang in de provinciale groendomeinen Rivierenhof (Deurne), Vrieselhof (Ranst) en Kesselse Heide (Nijlen). 

• Domeinwachters Rivierenhof, Turnhoutsebaan 246 in 2100 Deurne
• Domeinwachters Kesselse Heide, Vaerestraat 4 in 2560 Nijlen
• Domeinwachter Vrieselhof, Schildesteenweg 95 in 2520 Ranst (Oelegem)

Je kan de activiteitenkalender ook online lezen via https://tinyurl.com/yfe26wgo.

Graag tot binnenkort!

Last van winterblues?

Kleed je warm aan en kom buiten! Haal een frisse, rode neus terwijl je in alle rust geniet van een mooi winterlandschap. Laat je verwonderen. Neem de tijd en ervaar de betoverende kracht van de natuur. Een blije, inspirerende belevenis om naderhand gezellig over na te mijmeren bij een verkwikkend soepje of een warme drank.  Lees verder  >>> ...

Wist je dat de provinciale recreatie-en groendomeinen bijzonder bereikbaar zijn én een aangepast aanbod hebben?

Dat aanbod is niet alleen gericht op kinderen met een mobiliteitsproblematiek maar ook met aandacht voor autismespectrumstoornis.

Er zijn bovendien in onze provinciale groen- en recreatiedomeinen veelvuldige specifieke speelelementen die het mogelijk maken voor kinderen met en zonder beperking om samen te spelen!

Enkele voorbeelden:

• Zowel in de speeltuin van het Hof Van Leysen als in de recent vernieuwde speeltuin naast het kasteel Rivierenhof zijn er diverse toegankelijke elementen en toestellen geplaatst.
  
  
• De Kempense groendomeinen Averegten en Prinsenpark hebben aangepaste accommodatie voor kinderen in rolstoelen. In paden, ondergronden en materiaalkeuzes (inclusief kleurencombinaties) werd rekening gehouden met zoveel mogelijk vormen van beperkingen.
  
  
• In het Vrijbroekpark in Mechelen is een uitdagende rolwagenvriendelijke route uitgewerkt. De paden, sportvelden en een zandspeeltafel, zorgen voor een inclusief aanbod.
  
  
• In De Schorre werd reeds in 2004 een nieuwe speeltuin aangelegd, met de expliciete doelstelling “het recht om te spelen voor elk kind te garanderen”, een voorloper op dit vlak!
  
  
• In het Zilvermeer is er een volledig toegankelijke waterspeeltuin en over het domein zijn diverse aangepaste toestellen verspreid.

• In De Nekker zijn alle paden en grote delen ondergronden van speelzones rolstoeltoegankelijk, en is er in het zwembad De Nekkerpool, aandacht voor kinderen met een handicap op allerlei manieren (sensitief aangepast, een rolwagenlift, een doelgroepenbad met aanpasbare bodem, …).

Van openbaar groen tot privédomein of natuurgebied: het groen in uw gemeente heeft verschillende functies. Het draagt bij aan een aangename leefomgeving voor uw inwoners, biedt een leefgebied aan planten- en diersoorten en wordt in de toekomst nog belangrijker om als waterbuffer, schaduwbrenger en verkoeler ons aan te passen aan de gevolgen van de klimaatverandering.  

Het succesvol plannen, aanplanten, beheren en behouden van groen is echter niet altijd evident en vergt een continue wisselwerking met andere beleidsdomeinen dan park- en groenbeheer.  

Steek op 10 december de koppen bijeen voor een duurzaam groenbeleid en -beheer in uw gemeente! Nodig zeker ook je collega’s van betrokken diensten uit. 

Meer info over de workshops en inschrijvingen vindt u op deze pagina.

Wil je meer herfstkleur in je tuin? Breng dan nu een bezoek aan het plantencentrum en kies voor bomen en struiken met prachtige seizoenskleuren. Ook voor bijzondere vaste planten, zeldzame bomen, klimplanten of fruitbomen ben je op het goede adres. Vanaf deze week kun je zelfs genieten van kortingen tot -40%!

Kortingen

De kortingen worden op de aangeduide prijs meteen verrekend aan de kassa: bomen en struiken -30% en vaste planten -40%. Kortingen gelden niet op Hamamelis, Wollemia, planten uit de Lowgardens selectie en bloembollen.

Het ideale plantseizoen

Het plantseizoen is volop bezig. De aarde is nog lekker warm en de malse regen zorgt ervoor dat planten goed ingeworteld de winter kunnen ingaan. Elke tuinier weet dat aanplanten in deze periode van het jaar de voorkeur geniet. In de lente is de aarde koud en kan het soms heel droog zijn. Nu planten is de boodschap!

Het plantencentrum van Arboretum Kalmthout is vrij toegankelijk en elke dag open (ook op zon- en feestdagen) van 10 tot 17 uur.

Meer info? Contacteer Rob Van Bauwel via plantencentrum@arboretumkalmthout.be of bel op weekdagen (ma-wo-do-vr) naar +32(0)3 666 67 41.

Nootjes kraken onder je voeten. De vochtige lucht geurt naar humus en paddenstoelen. Vurig gevlamde bladeren dansen rondjes op een goed voelbare wind. De natuur maakt zich op voor rust. Geen sfeervoller seizoen om los te laten als de herfst. Kom naar buiten, laat je zorgen los en word één met de natuur. 

Klik hier om de volledige Nieuwbrief Rivierenhof van 26 oktober 2019 te lezen. 

^{Gedeputeerde Jan De Haes en SLE-voorzitter Jan Martens onthullen plaque Levend ErfgoedHof op de Kinderboerderij van het Rivierenhof.}

^{Symbolische overhandiging erfgoedras Mechelse kalkoenkop door SLE-voorzitter Jan Martens en aan gedeputeerde Jan De Haes op de Kinderboerderij Rivierenhof.}

^{Gedeputeerde Jan De Haes en SLE-voorzitter Jan Martens ondertekenen het charter Levend ErfgoedHof Kinderboerderij Rivierenhof.}

^{Erfgoedras Mechelse kalkoenkop op de Kinderboerderij Rivierenhof.}

De wandellus van Natuurpunt Markvallei haalde het in de wedstrijd van Toerisme Provincie Antwerpen vóór de kandidaten uit Bornem, Mechelen, Meerhout en Laakdal.

Maar liefst vier keer hop je de grens over tijdens deze trip! De vallei van het Merkske - de natuurlijke grens met Nederland - serveert 1900 ha topnatuur. Geen menselijke ingrepen in de rivier hier, wat resulteert in een bijzonder landschap en vrolijk zingende vogels als de wielewaal en nachtegaal. Via de statige dreven van Wortel-Kolonie (een officieel stiltegebied!) stap je naar de vennen van de Castelreesche Heide. De beekvallei ligt er af en toe erg nat bij, maar bruggetjes en knuppelpaden houden je voeten droog. Bezoekerscentrum De Klapekster vormt een gezellige afsluiter.

Zin gekregen? Je vind alle praktische informatie op de webpagina over de wandeling van het jaar.

Waarom bomen vellen en bossen dunnen?
In De Averegten zijn er in het verleden, en dit gebeurt vandaag nog steeds, verschillende percelen aangeplant met jonge bomen. Deze bomen hebben allemaal dezelfde leeftijd en dit zorgt voor weinig variatie in de gelaagdheid van het bos.

Door in deze bestanden te “dunnen” zorgen we voor meer ruimte voor de toekomstbomen. We zorgen er zo tegelijkertijd voor, dat er meer licht door de kruinen kan schijnen. Andere struiken en zaailingen krijgen dan de kans om te groeien op de vrijgekomen kiemplekken. 

Op termijn zal dit zorgen voor een mooi en gevarieerd bos. Een gezond bos bestaat immers uit veel meer dan enkel grote bomen. De verschillende lagen in het bos zorgen voor schuilplaatsen, voedselbronnen,… voor een verscheidenheid aan dieren in het bos. Dit zorgt voor meer biodiversiteit en een gezonder bos.

In De Averegten worden in september en oktober verschillende bestanden gedund of geveld. Er worden exoten gekapt, bestanden gedund met een eindkap en er zijn ook twee volledige kaalslagen. Hieronder worden al deze stappen beschreven.  

Wat is dunnen? En wat zijn toekomstbomen?
Dunnen is een ingreep die vooral de competitie tussen de bomen stuurt en zo de stabiliteit en de kwaliteit van het bos verbetert. Op die manier willen we een gevarieerd bos bekomen, waar heel wat planten en dieren, zoals zangvogels, spechten en reeën zich thuis voelen.

Toekomstbomen of kathedraalbomen, zijn bomen die geselecteerd en gespaard worden omwille van hun ecologisch belang in onze bosbestanden. De eentonigheid van bomen met allemaal dezelfde leeftijd wordt op deze manier doorbroken. Jonge plantjes krijgen de mogelijkheid om te kiemen op de vrijgekomen plaatsen. 

Wat betekent dit in de praktijk?
1) Aanplanten
Er wordt een selectie gemaakt van verschillende soorten inheemse loofbomen, die vervolgens willekeurig door elkaar worden aangeplant. Dit gebeurt op een afstand van ongeveer 1,5 m uit mekaar. Bomen zijn van nature enorm competitief, ze beginnen met mekaar te concurreren om zo snel mogelijk naar het licht toe te groeien. Na enkele jaren wordt een eerste selectie gemaakt van de beste exemplaren.

2) Vrijstellen van toekomstbomen 

De geselecteerde bomen worden vrijgesteld. Dit wil zeggen dat de naburige bomen geveld worden, zodat de toekomstbomen meer ruimte krijgen om hun kruin optimaal te ontwikkelen.
Op deze manier komt tijdelijk ook meer licht tot aan de bodem, waardoor struiken en andere planten zich mee kunnen ontwikkelen en er meer lagen ontstaan in het bos.
Dit proces dient enkele keren om de x-aantal jaren herhaald te worden.  

3) Eindkap
Zodra de toekomstbomen een mooie kruin hebben ontwikkeld en de begroeiing in alle etages van het bos zich voldoende heeft gevormd, zal er nog 1 “eindkap” plaatsvinden.
Zo krijgen de toekomstbomen nog extra ruimte om zich te ontwikkelen als ‘Kathedraalbomen”.

Zodra het bos dit stadium bereikt heeft zal het zich verder in stand kunnen houden en wordt er niet meer in gekapt. Er is dan voldoende variatie van bomen met verschillende leeftijden om een sterk en gevarieerd bos te kunnen garanderen.   

Hoe wordt er gedund?

Bij het aanduiden van een dunning maken de boswachters een selectie van te kappen en te sparen bomen. Te kappen bomen worden gemerkt met een bijltje door een stukje schors te verwijderen (schalmen). In juni 2019 werden de gemerkte bomen openbaar verkocht aan een erkende houtexploitant. Hij zal de bomen buiten het broedseizoen (schoontijd) kappen en afvoeren.

De exploitant dient rekening te houden met de verschillende uitrijpistes die zijn aangebracht in het bos. Dit wordt gedaan om bodemverdichting te vermijden en om zo weinig mogelijk andere vegetatie te beschadigen. De pistes worden aangeduid door oranje en blauwe markeringen.  

Dood hout?

Het kroonhout van de gevelde bomen blijft liggen nadat de stammen verwijderd zijn. Op deze manier blijft er voldoende dood hout achter in het bos. Dit zorgt voor de ontwikkeling van verschillende paddenstoelen. Het is een essentiële voedingsbron voor een weelde aan insecten die op hun beurt voedsel zijn voor andere bosbewoners.

Zo blijven er ook voldoende voedingsstoffen achter voor de andere fauna en flora. In een gezond oerbos kan men tot 25% aan dood hout terugvinden. In Vlaanderen zien we dat dit helaas veel te weinig is. In De Averegten proberen we zoveel mogelijk kroonhout te laten liggen. Zo komt er meer biotiek in de bodemlaag van het bos. 

Exoten vellen?
Invasieve exoten, zoals Amerikaanse vogelkers en Amerikaanse eik, proberen we te benadelen ten opzichte van onze inheemse soorten. Amerikaanse eiken die ver genoeg van de wandelpaden staan, en op deze manier geen gevaar vormen voor de veiligheid, worden geringd. Zo produceren zij geen vruchten meer en zorgen voor dood hout in het bos. Zoals hierboven beschreven is dood hout een heel belangrijk aspect van een gezond bos. Op andere bestanden worden deze bomen gekapt, zodat er een grote plek vrijkomt waar andere soorten van kunnen profiteren. 

Open plekken creëren?

Op twee plaatsen creëren we terug een open ruimte.

Het eerste perceel is een bestand dat bestaat uit Sitka-spar. Deze is destijds aangeplant voor commerciële doeleinden. Door de droge periodes die we de laatste jaren te verwerken gekregen hebben, is de weerstand van deze bomen sterk achteruit gegaan. Hierdoor zijn ze vatbaarder geworden voor allerlei ziektes en infecties. Dit bestand is bijna volledig afgestorven en wordt dus volledig gerooid. Hier zal een spontane verjonging plaatsvinden en geven we inheemse soorten terug de kans om zich tot een mooi gevarieerd bos te ontwikkelen.

Op het tweede perceel zal een gedeeltelijke kaalslag plaatsvinden. Hier kiezen we ervoor om het aanpalende hooiland uit te breiden naar heide. Dit zal voor veel dier- en plantensoorten die hier vroeger ook veel voorkwamen een geschikte biotoop worden. Levendbarende hagedis, hazelworm, dopheide en zonnedauw kunnen hier terug in alle rust kiemen en leven.  

In de eerste plaats worden de bomen die in deze perimeter staan gerooid, zodat de open plek mooi aansluit op de natte heide die er al is. In een tweede fase zal de strooisellaag verwijderd worden. Jarenlange bladval in de herfst heeft een dikke laag bladafval op de bodem doen ontstaan. Door deze af te plaggen, krijgt de bodem weer licht en zuurstof. Licht minnende pioniersplanten zoals heide krijgen zo de kans om weelderig te groeien. Door het rooien van het huidige bosbestand komt er plots veel meer licht en warmte door tot op de bodem en ontstaat er een microklimaat. 

Besluit
Tot slot hadden we nog graag vermeld dat wij uiteraard de bezorgdheid van alle bezoekers begrijpen en ook ter harte nemen. Het is een grote ingreep die in het begin lijkt op een ravage. Maar we zijn ervan overtuigd dat op deze manier, op termijn, het domein nog mooier en diverser zal worden dan het nu al is. Een structureel gevarieerd bos is een bos met meer draagkracht, meer veerkracht en vooral meer biodiversiteit! 

Bedankt voor jullie begrip,


De directie en boswachters van De Averegten 
 

Ook in het Rivierenhof loopt de zomer teneinde. Traditiegetrouw luiden de Bevrijdingsfeesten begin september een dubbelleuk weekend in met ... lees verder.

Tot de zomer van 2020 mogen zowel het Vrieselhof in Ranst, als de Kesselse Heide in Nijlen en (voor de tweede maal) het Rivierenhof in Deurne het prestigieuze keurmerk in het vaandel dragen. Het internationaal kwaliteitslabel moet immers elk jaar opnieuw worden verdiend.

Jan De Haes, gedeputeerde voor recreatie- en groendomeinen van de provincie Antwerpen: “Het Rivierenhof, het Vrieselhof en de Kesselse Heide zijn elk een prachtig stuk natuur met een hoge biodiversiteitswaarde. Of je nu komt joggen, picknicken, deelneemt aan een wandeling met gids, foto’s maakt, de collecties bewondert, vogels of insecten komt spotten, met de klas een educatieve workshop volgt of gewoon komt ravotten … er is in alle domeinen voor iedereen wat wils. Dat had de internationale jury van de Green Flag Award meteen door.”

Een ambitie die keer op keer moet worden waargemaakt

De Haes vervolgt: “De Green Flag Award bestaat reeds 23 jaar. Dit keurmerk erkent en onderscheidt wereldwijd parken en recreatieve groene ruimtes die voldoen aan internationale kwaliteitsnormen. Het krijgen en het behouden van de Green Flag Award is een ambitie die ieder jaar weer moet worden waargemaakt. Wie geen positieve evolutie of vooruitgang maakt, loopt immers het risico geen Green Flag Award meer binnen te halen.” 

Peter Verdyck, directeur van de provinciale groendomeinen regio Antwerpen, is heel trots op het behalen van deze drie onderscheidingen: “De Green Flag Award legt de lat voor goed parkbeheer zeer hoog en promoot een internationale norm voor management in de groene sector. Daarmee erkent en waardeert de Green Flag Award de inzet van al onze medewerkers, vrijwilligers en het management. De ervaren jury noemt het Vrieselhof een juweeltje met goed biodiversiteitsbeheer, is onder de indruk van de aparte fauna en flora in de Kesselse Heide en vindt dat het Rivierenhof een zeer hoge standaard heeft op allerlei gebieden. Met deze beoordelingen wordt de eigenheid van elk domein gewaardeerd en in de verf gezet. Ik kan niet anders dan trots zijn op deze resultaten en gans onze ploeg medewerkers en vrijwilligers die dag in dag uit onze domeinen onderhouden van harte bedanken!”

Vrieselhof: juweeltje met goed biodiversiteitsbeheer

De jury heeft “echt genoten van het bezoek aan dit juweeltje” van een park. Het juryverslag vermeldt ook: “Het Vrieselhof is een mooi voorbeeld van goed biodiversiteitsbeheer. De educatieve functie is een mooi onderdeel van het park en is een meerwaarde. Hou dit goed niveau van werk aan.”

Tot slot merkt de jury op dat in de drie GFA-bekroonde provinciale groendomeinen het fantastische en enthousiaste personeel een meerwaarde is en bedankt hen voor hun fantastisch werk.