Cadeau

Anna Staritsky - Kamerscherm
Anna Staritsky, kamerscherm, 1975 (schenking Bill Orix, 1983)

Tijdens de expo Cadeau zetten we een selectie van geschonken kunst in de kijker. Het wordt een ontdekkingstocht langs diverse werken die de provincie in de loop van de voorbije decennia cadeau kreeg. 

Ongeveer een derde van de provinciale kunstcollectie werd verworven via schenkingen van diverse oorsprong. Het overgrote deel komt van kunstenaars of hun nabestaanden, maar evengoed werden er geschenken van organisaties, gemeentebesturen of zusterprovincies in de collectie opgenomen.

De expo Cadeau is gratis toegankelijk van 17 mei tot en met 20 september 2024, tijdens de openingsuren van het provinciehuis: op werkdagen van 8 tot 18 uur (gesloten tijdens weekends en op feestdagen).

Opening op 16 mei

Wie de opening van Cadeau wil bijwonen is welkom op donderdag 16 mei om 19 uur. Laat ons vooraf even weten dat je erbij zal zijn.

De 'kunstkabinetten' van het oude provinciehuis

Heel wat werken die je in Cadeau zal zien, sierden ooit de 'kunstkabinetten' van het voormalige provinciehuis. Met de afwerking van de Park- en Harmonievleugels kwam er in 1980 veel ruimte ter beschikking voor de presentatie van kunst. Naast het initiatief voor enkele grote kunstintegratie-opdrachten werd het plan opgevat om de kunstcollectie - op dat moment nog bescheiden  - door middel van uitgebreide giften in omvang te doen toenemen. In het decennium daarna volgden schenkingen door (oudere) kunstenaars of hun nabestaanden, en bij uitzondering ook door privéverzamelaars, elkaar in sneltempo op. Tussen maart 1981 en maart 1993 werden zo tien schenkingen aanvaard.

In de Parkvleugel werden verschillende vergaderzalen omgevormd tot ‘kabinetten’ die werden opgeluisterd met ensembles van kunstenaars wier naam voortaan naast de ingang prijkte: Jan Kiemeneij (1981), May Néama (1982), Franck Mortelmans (1982), Leon Smets (1984), Jan Danckaert (1987), Alfons Verheyen (1991) en Pol Mara (1992). Roger Avermaete, zelf geen kunstenaar, maar in de eerste helft van de 20ste eeuw alomtegenwoordig in het culturele leven van Antwerpen en ver daarbuiten, schonk in zijn laatste levensjaar, in de lente van 1988, zijn volledig geschreven oeuvre en een deel van zijn persoonlijke kunstcollectie aan de provincie. Het Kabinet Roger baron Avermaete kreeg in 1991 vorm in de verbindingsgang tussen Parkvleugel en torengebouw. 

Na 1994 kwamen dit soort uitgebreide schenkingen nog zelden voor. Onder meer door plaatsgebrek en doordat vergaderzalen werden aangepast aan de noden van het digitale tijdperk, moesten verschillende kabinetten al in de loop van de jaren 90 plaats ruimen. In 1995 volgde nog een schenking van tien schilderijen door Guy Vandenbranden, die een plaats kregen in de gang op het gelijkvloers van het provinciehuis, en in 2007 schonk Paul Van Hoeydonck een verzameling keramische objecten van zijn in 1984 overleden zoon Patrick. Van graficus Frans Dille ontving de provincie meerdere schenkingen, waarvan de grootste in 1997.

Voor acht werken van de in 1980 overleden Jan Cox werd in 1993 een regeling uitgewerkt waarbij de schenkers de schilderijen in vruchtgebruik hielden 'tot het overlijden van de langstlevende'. De werken verhuisden uiteindelijk pas in het voorjaar van 2019 naar Antwerpen, naar een gloednieuw provinciehuis.

Een prominente plaats in de expo wordt voorzien voor het werk van de Oekraïense Anna Staritsky, met onder meer een beschilderd kamerscherm. Na haar opleiding aan La Cambre werkte ze in Brussel als illustrator van boeken, kranten en advertenties. Later legde ze zich toe op het schilderen van abstracte doeken. Haar echtgenoot, de Antwerpse schilder Bill Orix, schonk de provincie meerdere van haar werken. 

Cadeau wordt de achtste interventie in Every Collection Hides Another Collection, onze kunstinstallatie in het provinciehuis, naar een ontwerp van Nico Dockx.

Met werk van Anna Staritsky, Jan Cox, Franck Mortelmans, May Néama, Jan Danckaert, Jan Kiemeneij, Roger Avermaete, Patrick Van Hoeydonck, Frans Dille, Vaast Colson, Henri Leys, Jozef Peeters, Hippolyte Daeye, Lucy Orta, Paul Ibou, Guy Vandenbranden, Alfons Verheyen, Pol Bury, Michel Seuphor, Boy & Erik Stappaerts, Hugo Heyens, Ernest Wijnants, James Ensor, Pol Mara en anderen.

Blijf op de hoogte

Schrijf je in op onze mailing en blijf op de hoogte van collectiepresentaties en andere activiteiten rond de kunstcollectie van de provincie Antwerpen. De mailing sturen we ongeveer vier keer per jaar uit.