Op maandag 29 augustus zijn we samen met aannemer Cocquyt BVBA gestart aan het renovatieproject van de parkvijver. Omwille van de grootschalige slibruiming en grondwerken zijn we genoodzaakt om de werfzone af te sluiten voor publiek om zo de veiligheid te kunnen garanderen. De eerste fase van de werken zal duren tot bij het begin van de paasvakantie. Gedurende deze fase zullen de vijverzone en wilgernis niet toegankelijk zijn. Bij het begin van de paasvakantie gaan we een gedeelte rond de vijver en de loopzone terug openstellen. Tot dan voorzien en bewegwijzeren we een aangepast loopparcours van 2300m. We vragen jullie begrip voor de noodzaak van dit tijdelijk afsluiten van deze parkdelen en we trachten deze hinder zo kort mogelijk te houden.
Op onderstaand plan kun je de werfzone en de aangepaste looproute terugvinden.
De verdere afwerking zal nog tot in mei duren, dan zal pas de volledige zone terug opengesteld worden.

Tijdslijn van de werken:

Specifieke doelen per vijverzone

Per vijverzone worden specifieke doelen vooropgesteld:

• Aanleg van een ondiepe rietfilter (biotoopherstel).

• Extra beplanting en natuurlijke oevers met visvlonders (achtervaart, de grote vijver en de voorvaart).

• De vorm van de noordelijke oever van de grote vijver dienen bewaard te blijven uit respect voor het historisch gehalte van het park.

• Afhankelijk van de nood aan gescheiden visbestand wordt de voorvaart verbonden met de grote vijver en een pompsysteem aangelegd.

• Ter hoogte van de Wetlands worden er visloze en tijdelijke poelen aangelegd, wordt verbinding gemaakt met de Vrijbroekloop en komt er een vogelkijkhut. Deze zone kan gebruikt worden als schaatsvijver.
 

Belangrijke voorwaarden

• Behoud erfgoedwaarden.

• Behoud en uitbreiding beschermde plantensoort kruipend moerasscherm (Helosciadium repens).

• Opbouwen en in stand houden van een duurzame en aantrekkelijke vispopulatie.

• Ontwikkelen van potentieel habitatgebied voor kamsalamander (Triturus cristatus) en vleermuissoorten.

• De vijver dient integraal toegankelijk te zijn.
 

Inzetten op beleving en ecologische waarden

We leggen rietfilters aan in het biotoopherstel en langs de zuidelijke oever van de grote vijver. Hierdoor verhogen we het potentieel van de vijver om het water te zuiveren.

De noordelijke oevers van de voor- en achtervaart worden omgevormd naar flauwe oevers wat zorgt voor meer beleving langs de wandelpaden, uitbreiding van inheemse oeverkruiden en broedkamers voor waterleven.

Er blijft ook nog een stuk van de oever in gazonbeheer, wat dan weer gunstig is voor de uitbreiding van het kruipend moerasscherm.

We voegen een vlonderbrug toe die de oostelijke en westelijke oever van de grote vijver in het zuiden verbindt. Vanaf deze vlonder krijgen bezoekers enerzijds een prachtig zicht over de vijver en anderzijds over de wetlands in het zuiden met amfibieën- en overstromingspoelen. De vlonder is breed genoeg voor passage en vissersactiviteit en is voorzien van de nodige banken.

De noordelijke oever van de vijver blijft behouden en wordt waar nodig hersteld. De vorm is het meest duidende relict naar de oorsprong als spiegelende kasteelvijver.

We plaatsen een visbestand in de vijver dat past met het type vijver en dat in evenwicht is met fauna, flora en waterkwaliteit. Recreatief vissen blijft mogelijk al zal er minder vis op de vijver zitten dan op heden.

Er gaat veel aandacht naar waterbuffering. In de wintermaanden staat het water soms tot op het gras. In de afgelopen zomers kampten wij met historisch lage waterstanden in de grote vijver. Daarom moeten we meer water bufferen in de parkvijver en in de weilanden achter de Vrijbroekloop. Die gaan we omdopen tot waterrijke weilanden, zoals ze vroeger waren. In het Engels noemen ze dat wetlands. Daar leggen we visloze en tijdelijke poelen aan ten voordele van o.a. de kamsalamander.

Welke gevolgen heeft de renovatie van de parkvijver voor het vissen?

In de zomer van 2022 start de herinrichting van de parkvijver van Vrijbroek. Naast een noodzakelijke slibruiming en herstelwerken op bestaande bruggen en oeverwanden, zetten we in op de ecologische, recreationele en waterbufferende meerwaarden.

Het visbestand bestaat momenteel uit een intensief karper-brasem bestand. Dit is door de jaren zo gegroeid voor de sportvisserij in Vrijbroekpark. De grote biomassa aan vissen in de relatief ondiepe vijver leidt samen met een tekort aan drijvende, ondergedoken beplanting tot een slechte waterkwaliteit. Het vijverwater bevat te veel voedingsstoffen en te weinig zuurstof. Dat uit zich in de warme maanden in de vorm van algenbloei, vaak gevolgd door cyanobacteriënbloei en vissterfte.

Samen met studiebureau Antea kwamen we tot het ontwerp voor de herinrichting van de parkvijver. Het visbestand van de gerenoveerde parkvijver zal uit een extensief voorn-baars-snoek visbestand bestaan. Dat sluit aan bij het natuurlijk streefbeeld voor ondiepe stilstaande wateren in onze streek. Daarnaast zetten we ook in op een slibruiming en aanplant van rijke, inheemse beplanting in en rondom de vijver. Zo zullen we tot een goede waterkwaliteit komen. Recreatief vissen zal nog mogelijk zijn, niet langer op karper of brasem aan grote getalen maar wel in een zeer opgewaardeerd en biodivers kader. Bovendien voorzien we over de oeverzones hardhouten vlonders van waarop men zal kunnen vissen en waar het aangenaam vertoeven zal zijn.

Concreet zullen we op 20 juni 2022 de afvissing van het huidige visbestand organiseren in samenwerking met een gespecialiseerde firma. Gevangen karpers en brasems zullen via aangepast transport een nieuwe thuis vinden in de vijvers van provinciaal recreatiedomein de Schorre. Deze vijvers zijn dieper, hebben rijkere oevervegetatie en zijn daarom meer geschikt voor karperachtigen. Karpervissers zijn welkom in de Schorre om te hengelen via het visreglement van de Schorre. Alle info kan men vinden via: https://www.deschorre.be/recreatie-en-sport.html. Ook bij provinciaal recreatiedomein de Nekker kan de karperhengelaar aan zijn trekken komen. Alle info omtrent hengelen in de Nekker is te vinden via het huishoudelijk reglement: https://www.denekker.be/content/dam/denekker/pdfs/Huishoudelijk%20Reglement%20De%20Nekker%202021%20(incl.%20bijlagen).pdf

In het Vrijbroekpark kan er na 19 juni 2022 niet meer gevist worden. Op 29 augustus 2022 starten de herinrichtingswerken, te beginnen met de slibruiming. De werken duren minstens drie maanden. In het najaar van 2022 volgt de aanplanting van de oeverpartijen. Zodra de beplanting voldoende gegroeid is, ten vroegste 2023 zorgt de provincie Antwerpen voor de bepoting van het voorn-baars-snoek visbestand. Recreatief vissen zal mogelijk zijn onder een nieuw visreglement waarop onze domeinwachters toezien. De exacte startdatum van het nieuwe vissen te Vrijbroekpark communiceren we later aangezien dit afhankelijk is van de uitvoering van de werken, de groeikracht van de aanplantingen en het tijdstip van de bepoting van het nieuwe visbestand. 

Contact

Indien je vragen of opmerkingen hebt kan je ons bereiken via vrijbroekpark@provincieantwerpen.be.

Voor dit project met als titel “Ecologische herinrichting parkvijver Provinciaal groendomein Vrijbroekpark Mechelen” en als projectnummer PSN20-000219 wordt een subsidie toegekend in het kader van de projectoproep Projectsubsidies Natuur 2020 door het Agentschap voor Natuur en Bos. Het project krijgt ook steun van het streekfonds Pidpa.