Is natte landbouw een realistische piste?

De bedoeling is dat de verschillende overheden op termijn beter kunnen inschatten of natte landbouw op een bepaalde locatie een realistische piste is. Het instrument moet een genuanceerd beeld schetsen over de verschillende vernattingsscenario’s en vervolgacties die een lokaal bestuur zelf kan ondernemen. Zo kunnen ze stakeholders ondersteunen om naar een succesverhaal te evolueren. 

Provincie Antwerpen werkt voor dit project samen met ILVO, Rurant vzw en Boerenbond Projecten. Zij zullen actieve landbouwers bevragen vanuit hun eigen expertise over de haalbaarheid van natte landbouw en de opbouw van een keten. Onze projectpartners zullen drempels en kansen benoemen of wetgeving spotten die niet aangepast is aan nieuwe vormen van landbouw. ILVO zal focussen op de brede keten die er nodig is om de nieuwe gewassen te vermarkten. Dat is nodig om een rendabel verdienmodel mogelijk te maken voor de landbouwers. 

Wat onderzoeken we?

Er is een overheidsopdracht uitgeschreven om het onderzoek te voeren. Naast de input van het aangestelde consortium kunnen volgende elementen nog onderzocht worden:

• alternatieve teelten
• opbrengsten van alternatieve teelten
• mogelijke toepassingen
• invloed op ecosysteemdiensten 
• vergoedingen landbouwers in het kader van een eerlijk inkomen

Digitalisering

De digitale tool zal worden gebaseerd op databronnen die op dit moment niet beschikbaar zijn in Vlaanderen. Ze worden binnen het project aangekocht, verzameld, gekoppeld en gedigitaliseerd. Enerzijds gaat het om kwantitatieve gegevens zoals opbrengstdata van natte landbouw teelten, verwachte opbrengstverliezen en de valorisatie van gerealiseerde ecosysteemdiensten. Anderzijds worden kwalitatieve gegevens verzameld. Actieve landbouwers, potentiële verwerkers en afnemers worden bevraagd en reflecteren vanuit hun eigen expertise over de haalbaarheid van een nattelandbouwketen. Hieruit volgen randvoorwaarden voor natte landbouw zoals schaalgrootte, mate van vernatting en teelttypes voor vermarkting die worden samengebracht in de nieuwe digitale tool. Hieruit vloeien factsheets over verschillende scenario's van vernatting voort voor overheden, landbouwers en andere stakeholders. 

Ook het Europese digitale beleid raadt aan digitale tools te gebruiken als oplossingen voor het bereiken van de groene transitie. Deze digitale tool is bedoeld voor overheden van verschillende beleidsniveaus. De provincie Antwerpen beheert de tool ook na afloop van het project.

Blik vooruit

De projectpartners zijn er zich van bewust dat er nu nog kritisch naar natte landbouw als alternatieve landbouwvorm wordt gekeken. We hebben een goed partnerschap om de mogelijkheden voor natte landbouw af te toetsen aan wetenschappelijke kennis, praktijkervaringen elders en bij de verschillende stakeholders. Eind 2026 ronden we het project af. Het is de bedoeling om tegen dan de aandacht voor natte landbouw en het potentieel ervan onder de aandacht te brengen. 

Looptijd

In juli 2024 werd binnen het EFRO GTI-Kempen - digitalisering het project paluDIGIcultuur goedgekeurd.Het project PaluDIGIcultuur loopt van 1 januari 2025 tot en met 31 december 2026.