Groen Kruis en De Nieuwe Rand gaan samen ontharden

publish date
07.03.2024

Groen Kruis en De Nieuwe Rand krijgen voor hun gezamenlijke gebiedsdeal ‘De Antwerpse Rand Onthardt’ 1 miljoen euro aan subsidies voor lokale onthardingsprojecten. Alle drie projecten liggen in de klimaatgordel van De Nieuwe Rand. Het gaat daarbij om onthardingsprojecten aan Loze Visser in Schilde, de Ferdinand Verbieststraat in Ekeren en in het Peerdsbos in Brasschaat. De subsidies zijn afkomstig van het Departement Omgeving van de Vlaamse Overheid, in het kader van de Lokale Gebiedsdeals Droogte. 

Er zijn onthardingsprojecten op plaatsen met een lage grondwaterstand, en onthardingsprojecten in zones met een hoge grondwaterstand. De eerste helpen in de strijd tegen droogte, omdat regenwater op de blootgelegde grond weer kan insijpelen en zo de grondwatervoorraad kan aanvullen. Ontharding in zones met hoge grondwaterstand verlaagt bij hevige neerslag het risico op wateroverlast. De blootgelegde grond kan de neerslag beter vasthouden en de afvoer naar beken en rivieren vertragen, waardoor het waterpeil van die waterlopen minder snel stijgt.

 

Kaart met werkgebied De Nieuwe Rand en werkgebied Groen Kruis, met daarop de locaties van de drie afzonderlijke projecten in Ekeren, Brasschaat en Schilde.

Ontharding Ferdinand Verbieststraat, Ekeren

District Ekeren en stad Antwerpen kozen na overleg met de omwonenden voor een volledige heraanleg van de Ferdinand Verbieststraat. 2500 m² wordt onthard. Fietsers krijgen een afgescheiden dubbelrichtingsfietspad. De middenberm van gras wordt vervangen door een brede, gevarieerde groenzone, waar je kunt wandelen, zitten en spelen.

Ook water krijgt binnen deze groenzone meer plaats, met twee permanente vijvers en een systeem van wadi’s. Die vangen zelfs bij zware neerslag het regenwater op, wat de straat veel minder gevoelig maakt voor wateroverlast en een sterk afkoelend effect heeft tijdens hittedagen. Dat de vernieuwde, groene Ferdinand Verbieststraat zo ook voor dieren een veilige doorsteek wordt tussen natuurgebieden Oude Landen en Bospolder is een extra bonus. Het verbinden van beide Ekerse natuurgebieden is een van de grotere projecten van Groen Kruis.

 

Straat met groene middenberm en aan de overzijde een groot appartementsgebouw. Langs de kant van de rijweg staan enkele wagens geparkeerd.
De Ferdinand Verbieststraat in Ekeren ligt in een natte zone. In combinatie met de grote verharde oppervlakte is ze gevoelig voor wateroverlast. Het project wil deels ontharden en meer groene ruimte met bomen en planten.

Ontharding Peerdsbos, Brasschaat

Het Peerdsbos is al decennia lang een van de meest bezochte bossen in de stadsrand van Antwerpen. De Laarse Beek, die de grens vormt tussen Brasschaat en Schoten, stroomt doorheen het domein. De waterkwaliteit is goed, maar de beekvallei staat onder druk van verdroging.

Aan de westelijke zijde van het bos is een recreatiezone met onder meer sportvelden, horecazaak De Melkerij, parkeerterreinen, een schooldomein, … Deze indeling rondom de toegangspoort tot het bos is sterk versnipperd, met onder meer te veel verharding en verkeersonveilige situaties.

Een eerdere studie uit 2015 gaf aan dat het ontharden en anders inrichten van de bestaande parking een eerste stap kan zijn naar een betere indeling. De ondergrond van de parking blijkt alvast uitermate geschikt te zijn voor waterinsijpeling in de bodem. Met de subsidie kan een onderzoek starten naar deze en andere mogelijkheden voor ontharding in deze zone en kan een nieuw kwalitatief ontwerp worden gemaakt.

Ontharding Loze Visser en Bospad & herinrichting Loze Visser, Schilde

Schildestrand is een van de forten van de tweede fortengordel rond Antwerpen. Het ligt in de laagte van  de Zwanebeek, die ten noordoosten van het fort loopt. Het gaat om een van nature erg nat terrein, dat bij zware neerslag in de stroomafwaarts gelegen verkavelingen wateroverlast kan veroorzaken. De zone ten zuidwesten van het fort van Schildestrand is dan net weer droog gebied. Het risico op wateroverlast verkleint door neerslag bij het fort voldoende kans te geven om rustig in de bodem te sijpelen en in de lage beekvallei zelf water meer ruimte te geven. Dat vraagt een ontharding en herinrichting van een aantal percelen aan Loze Visser.

De subsidies uit de gebiedsdeal zijn bedoeld voor de aankoop, ontharding en herinrichting van deze percelen. Binnen dit project zit ook de aankoop van de parking aan de Antitankgracht vervat, wat een eerste belangrijke stap is richting de openlegging ervan.

Gemeenschappelijke doelstellingen

Het complex project De Nieuwe Rand maakt samen met de Oosterweelverbinding, de overkapping van de ring en investeringen in duurzaam vervoer deel uit van het Toekomstverbond uit 2017. Naast het verbeteren van de mobiliteit, zoekt De Nieuwe Rand ook naar manieren om de regio klimaatvriendelijker te maken en er de levenskwaliteit te verbeteren.

Gebiedsprogramma Groen Kruis situeert zich in de noordoostelijke rand van Antwerpen en werkt daar onder meer aan open-ruimteverbindingen en ontharding. De voorbije jaren is er voor Groen Kruis-projecten een groot lokaal draagvlak ontstaan bij de betrokken districten, gemeenten en andere partners.

De twee projecten hebben gemeenschappelijke doelstellingen en zijn actief in hetzelfde gebied. De voorbije jaren is er dan ook al regelmatig onderling afgestemd binnen elkaars overlegstructuren. Met de Gebiedsdeal Droogte brengen De Nieuwe Rand en Groen Kruis die samenwerking nu ook naar het terrein.

Logo's van De Nieuwe Rand, Groen Kruis, Departement Omgeving, Provincie Antwerpen, Ekeren, Brasschaat, Schilde,