Nieuwe mogelijkheden voor waterbeheer met Blue Deal

publish date
03.03.2021

De overvloedige regens in de winter en de toenemende droogte in de zomer maken duidelijk dat we het kostbare water zoveel mogelijk moeten opvangen én laten infiltreren. Dankzij een Blue Deal-subsidie kan {beek.boer.bodem} in de vallei extra stuwen plaatsen én ook een nieuwe manier van waterinfiltratie introduceren. 

Sleuf voert water van perceel naar gracht
In plaats van overvloedig water snel af te voeren naar de gracht, is het interessanter om het in de bodem op te slaan voor periodes van droogte.

Tijdens een online infomoment op 4 maart 2021 konden landbouwers, natuurbeheerders, grondbezitters en andere geïnteresseerden in de vallei van de Aa kennismaken met de extra maatregelen die Blue Deal mogelijk maakt. Jan Staes (Universiteit Antwerpen) en Maarten Raman (Boerennatuur) kaderden er ook de noodzaak van een goed (grond)waterbeheer. 

In de winter valt steeds vaker op korte tijd veel neerslag. Hierdoor ontstaan grote plassen en komen sommige percelen zelfs bijna volledig blank te staan.

"Het is in de landbouw niet langer een oplossing om dit water snel af te voeren naar een gracht of beek," legt Maarten Raman (Boerennatuur) uit. "Een aantal maanden later gaan we dit water immers heel hard nodig hebben. We weten dat de winters steeds natter worden, en de zomers steeds droger. We moeten dus nú maatregelen nemen om het regenwater bij te houden en het te laten doordringen tot de grondwatertafel." 

Water-Land-Schap x Blue Deal

Met de extra subsidies die {beek.boer.bodem} ontvangt, wil het project dan ook extra inzetten op watersparende maatregelen. Enerzijds komen extra middelen vrij om nog veel meer stuwtjes te plaatsen in de grachtenstelsels in de vallei van de Aa, waardoor landbouwers de waterstand beter kunnen reguleren en het water de tijd krijgt om langzaam in de bodem in te sijpelen. Anderzijds wil het project, in samenwerking met een onderzoeksteam van de Universiteit Antwerpen, de mogelijkheden van 'infiltratiespots' onderzoeken.

Onderzoeker Jan Staes van de UA legt uit: "Watersysteemkaarten duiden aan waar het water in een landschap bovengronds en ondergronds naartoe stroomt, en in welke plekken in de bodem het dan het langst blijft zitten."

Plekken waar de bovenlagen goed doordringbaar zijn en waar dan wat dieper een moeilijk doordringbare laag zit, zijn dan het meest geschikt om het water naartoe te laten stromen en het daar ondergronds op natuurlijke wijze op te slaan. Vanuit zulke infiltratiespots krijgt het water dan ook de kans om dankzij infiltratie de naburige gronden mee voldoende vochtig te houden.

Oproep voor locaties infiltratiespots

{beek.boer.bodem} doet dan ook een oproep naar landbouwers en andere grondbezitters in het gebied om zich kandidaat te stellen voor mogelijke locaties voor zulke infiltratiespots. Ook landbouwers die extra stuwen willen plaatsen, mogen zeker een seintje geven. Je vindt de contactinformatie onder de foto's.

Een watersysteemkaart toont waar het bodemwater zich verzamelt.
De verschillende kleuren op een watersysteemkaart tonen aan waar het bodemwater zich het meest verzamelt.
Een watersysteemkaart toont waar het bodemwater zich verzamelt.
Kleine ondiepten ('depressies') zijn zichtbaar als rode vlekjes op de watersysteemkaart. Het zijn deze plekken die het meest geschikt zijn voor infiltratiespots.

Contactpersonen

Bij interesse in demomaatregelen (o.a. infiltratiespots en stuwen) in de vallei van de Aa:

Leen Vervoort
Regiocoördinator Antwerpen Boerennatuur Vlaanderen

Maarten Raman
Projectcoördinator Boerennatuur Vlaanderen

Voor algemene info over Water-Land-Schap en Blue Deal in de vallei van de Aa:

Koen Eyskens
Gebiedscoördinator Kleine Nete, provincie Antwerpen